امروزه یکی از بحث ها و تلاش های دانشمندان در باب مسائل انسانی پی بردن به فرایند خواندن و روش های مناسب کسب این مهارت در سطوح مختلف می باشد که توسط محققین رشته های مختلف از جمله زبان شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی زبان، تعلیم و تربیت و... مورد پژوهش قرار می گیرد، یکی از روش های نوین یادگیری خواندن و دانش های مختلف، روش های مشارکتی می باشد؛ که در پی عدم حصول نتیجه مناسب از روش های سنّتی در آموزش و یادگیری، ارائه و نتایج قابل توجهی از آن کسب شده و پیوسته در حال تکامل و گسترش می باشد . با وجود سیاست ایجاد تغییر و تحوّل در کتب و منابع آموزشی که در حال اجراست، در اغلب مدارس ایران هم چنان از روش های سنّتی استفاده می شود و به نظر می رسد برای رسیدن به اهداف آموزشی و پرورشی در جهان معاصر و حرکت متناسب با رشد جهانی ناگزیر به استفاده از روش های نوین آموزش و یادگیری می باشیم. کتاب های فارسی مقاطع تحصیلی از منابعی است که چندی است مورد تحوّل و تغییر واقع شده، با توجه به اینکه این کتب بر پایه روش های نوین تدریس و یادگیری طراحی و تالیف شده، لازم است شرایط و امکانات لازم برای تغییر رویه تدریس و یادگیری از روش های سنّتی به روش های نوین مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد. در این تحقیق کوشیده شده تا تأثیر گونه هایی از روش های تدریس مشارکتی که متناسب با محتوای کتاب و پیشنهاد مولّّّّفین نیز می باشد، انتخاب، و در مقایسه با روش سنّتی در تدریس کتاب جدیدالتألیف فارسی کلاس اول راهنمایی مورد ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور گروهی از دانش آموزان کلاس اول راهنمایی مدارس شهرستان نیر بصورت تصادفی ساده به عنوان گروه گواه که با روش سنتی تدریس می شدند و گروهی دیگر برای تدریس به روش مشارکتی به عنوان گروه آزمایشی انتخاب شدند تا فرضیه های زیر مورد بررسی قرار گیرند: • استفاده از روشهای تدریس مشارکتی در تدریس کتاب جدید فارسی بر مهارت خواندن دانش آموزان تأثیر مثبت دارد. • تأثیر استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن دانش آموزان بیشتر از روش سنّتی است. • بین نتایج استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن و جنسیت تفاوت معنی داری وجود دارد پس از اجرای پیش آزمون و اعمال روش های مورد نظر در تدریس به آزمودنی ها در زمان مقرّر، پس آزمون از گروه ها به عمل آمده و نتایج حاصله به وسیله روش های آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و فرضیه های یک و دو با سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شد و مورد تائید قرار گرفت و فرضیه سوم معنی دار شناخته نشده و رد شد. با توجه به نتایج حاصله از این تحقیق استفاده از روش های تدریس مشارکتی خصوصا در تدریس کتاب فارسی جدید ضروری به نظر می رسد و لازم است جهت کسب نتیجه بهتر و رسیدن به اهداف آموزشی و پرورشی مواردی همچون توجه هر چه بیشتر مولّفین در تألیف کتب بر پایه روش های نوین تدریس، ایجاد شرایط و امکانات لازم جهت استفاده از روش های نوین در مدارس، آموزش معلّمان و تغییر نگرش و رویه در آنان جهت استفاده از روش های جدید آموزشی مورد توجّه قرار گیرد