نام پژوهشگر: پری ناز جانسوز

تعیین سیاست یارانه کود از دیدگاه کشاورزان گندم کار در منطقه سیستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زابل - دانشکده کشاورزی 1388
  پری ناز جانسوز   علیرضا کرباسی

با توجه به اهمیت نهاده کود در افزایش بهره وری زمین و عملکرد محصول و استراتژیک بودن محصول گندم در حفظ امنیت غذایی، به خصوص در مناطق محروم کشور از جمله منطقه سیستان و توجه به دیدگاه کشاورز به عنوان فردی آگاه به شرایط مزرعه و محرومیت این منطقه، در این مطالعه مدل های برتری تصادفی برای تعیین سیاست یارانه کود از دیدگاه کشاورزان طراحی شد. نتایج معیار برتری تصادفی درجه اول و دوم بر اساس اندازه مزرعه نشان داد کشاورزان خرده پا سیاست یارانه مستقیم و یارانه نقدی کود را بر دیگر سیاست ها ترجیح می دهند. نتایج کارایی تصادفی نشان داد کشاورزان ریسک پذیرتر سیاست یارانه نقدی و کشاورزان ریسک گریزتر این گروه سیاست وجود یارانه مستقیم کود را انتخاب کردند. در کشاورزان بزرگ مالک و متوسط مالک نتایج برتری تصادفی درجه اول و کارایی تصادفی تمایل این کشاورزان را به وجود یارانه مستقیم کود نشان داد. تفاوت میانگین مقادیر معادل اطمینان در کشاورزان خرده پا، متوسط و بزرگ مالک نشان داد با افزایش اندازه مزرعه به دلیل بالاتر بودن ارزش ذهنی سیاست وجود یارانه مستقیم، کشاورزان بزرگ مالک، حساسیت بیشتری به حذف یارانه ها نشان می دهند. تقسیم بندی کشاورزان بر اساس تجربه کار کشاورزی نشان داد که با افزایش تجربه کشاورز در هر دو دسته کشاورزان ریسک گریز و ریسک پذیر این گروه، ارزش ذهنی سیاست وجود یارانه مستقیم کود در مقابل سیاست یارانه نقدی افزایش می یابد. تقسیم بندی کشاورزان بر اساس مصرف کود در هکتار نیز نشان داد کشاورزان با مصرف کود متوسط سیاست یارانه نقدی و سیاست یارانه مستقیم کود را انتخاب کرده اند اما در کشاورزان با مصرف کود بالا و پایین تر از متوسط مصرف کود منطقه حساسیت به حذف یارانه کود بیشتر احساس می شود. نظام کشاورزی در شرایط آزادسازی مطمئناً با مشکلاتی روبه رو خواهد شد. بنابراین سیاستمداران می توانند با سیاتگذاری مناسب، در نظر گرفتن دیدگاه کشاورز به عنوان فردی آگاه به شرایط خاک مزرعه و محرومیت منطقه از آسیب های احتمالی به این بخش جلوگیری کنند.