نام پژوهشگر: ریحانه جلالی

مقایسه هوش، رشد اجتماعی وسبک های دلبستگی کودکان کار و عادی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  ریحانه جلالی   کاظم رسول زاده طباطبایی

مهمترین مساله امروز کودکان، خشونت است. خشونتی که فقط به ضرب و شتم فیزیکی یا آزار روحی محدود نمی شود و از ابعاد گسترده تری همچون عدم برخورداری از تحصیل، فقر، محرومیت های عاطفی، کار در خیابان ، تحقیر و ... را در بر می گیرد. خشونتی که صرفاً مولود رفتارهای فردی نیست، بلکه ساز و کارهای اقتصادی، اجتماعی و عوامل ریشه دار روان شناختی، بنیادهای اصلی آن را شکل و ترویج می دهد، در نتیجه مواجهه با آن همتی ملی را طلب می کند . کودکان از همان آغاز موجوداتی اجتماعی هستند . روابط اجتماعی و عواطف کودکان از جنبه های اصلی رشد به شمار می رود . دلبستگی کودک به دیگری و حالت عاطفی اضطراب که به خاطر احتمال از دست دادن آن فرد در کودک ایجاد می شود به گونه ای است که نمی توان آن را بدون در نظر گرفتن توانایی های شناختی کودک فهمید . به همین نحو توانایی های شناختی کودک تحت تاثیر حالات عاطفی و کنش های متقابل او با دیگران است ( ماسن - 1978 ) . بنا به تعابیر علمی ، کودکانی که مورد بی مهری و محرومیت های عاطفی قرار می گیرند . رفتار های مخالفت آمیزتر ، مقاومت کننده تر ، خشن تر و پرخاش جویانه تری از خود بروز می دهند . زمانی که این کودکان تحت فشار های روحی شدید قرار می گیرند ، به جای آنکه مورد محبت و نوازش قرار گیرند ، مورد اذیت و واکنش های تند واقع می شوند . اینگونه فشارهای عصبی بر کودک موجب رفتارهای ضد اجتماعی ، انواع اختلالات روحی روانی ، پیامد های منفی و انحطاط اخلاقی می شود ( به نقل از زاهدی – 1387 ) . کودکان کار در خیابان جزو آن دسته از کودکانی هستند که مراحل طبیعی رشد و تحول عاطفی و اجتماعی خود را طی نمی کنند و دچار مشکلاتی می شوند که از منزوی بودن سطحی تا مسائل هیجانی و اجتماعی عمیق می تواند متغیر باشد (هارلو و همکاران، 1959) . هیچ کودکی حاضر نیست که دوران کودکی خود را به کارهای سخت و طاقت فرسا، کارهایی که به او تحمیل شده است، طی کند. کودک می خواهد با هیجان و شور بازی کند و با افکار کودکیش پیش برود نه بار خانواده و جامعه فقیرش را به دوش بکشد . در دنیای خشونت و ناامنی، دنیای سرمایه و دیکتاتوری کودک هیچ حقی ندارد . حقوق ساده و ابتدایی اش از بین رفته، با پرسه زدن در خیابانها و کارهای غیر قابل تصور که از عهده انسان معمولی بر نمی آید مجبور به گذران زندگی و حتی تامین معاش خانواده خود می باشد. این عقب گرد و بازگشت جامعه به دوران ابتدایی بشر است. دفاع و حمایت از حقوق کودکان گامی تاریخی در فرایند توسعه کشور به شمار می رود که هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملی دارای پیچیدگی ها و مشکلات خاص خود است ( خبرنامه ی انجمن حمایت از حقوق کودکان – 1386 ) . کودکی در کشور ما در مظلومیتی عمیق فرو رفته است . مفهوم کودکی در کشورمان دچار ابهام است و در حال قربانی شدن و این ابهام در تمامی سطوح قابل مشاهده می باشد. به امید آنکه با همدلی و همراهی بیشتر در راه تحقق حقوق کودکانمان گام برداریم و شاهد شکوفایی هر چه بیشتر کودکی و کودکانمان باشیم .