چکیده فسخ نکاح، عمل حقوقی یک جانبه ای است که به موجب آن یکی از طرفین به صورت ارادی به هستی حقوقی عقد نکاح پایان می دهد. قانون مدنی به تبعیت از نظر مشهور فقها در صورت وجود عیوب قَرَن، جذام، بَرَص، اِفضا، زمین گیری و نابینایی از هر دو چشم در زن، بر مرد و در صورت وجود عیوب جَبّ، خِصا و عَنَن در مرد بر زن حق فسخ نکاح را داده است. امروزه برخی از این عیوب مُصرَّح قابلیت درمان یافته و با توجه به فلسفه و مبانی فسخ نکاح، دلیلی بر فسخ به سبب این عیوب موجود نیست. اما به رغم پیشرفت هایی که در علم پزشکی حاصل شده است، هر روز شاهد بیماری های مسری و خطرناک تر از عیوب مصرح در قانون، مانند ایدز، هپاتیت b و سیفلیس هستیم که به زعم متخصصین این حرفه، درمان قطعی برای این بیماری ها یافت نشده است. به نظر نگارنده مهم ترین فلسفه تشریع فسخ نکاح به سبب عیوب، جلوگیری از ضرر و حَرَج است که مطابق قواعد فقهی «لاضرر» و «لاحَرَج» نباید هیچ گونه ضرر و حرجی به کسی وارد آید. با استمداد از این مبانی می توان عنوان داشت که قانونگذار تنها از باب تمثیل به ذکر عیوب موجب فسخ نکاح پرداخته و نیز قائل به توسعه عیوب مُصرَّح موجب فسخ نکاح شد. با اتخاذ این راهکار شاید بتوان گفت که بر طبق قواعد فقهی «لاضرر» و «لاحرج» بین زن و مرد در استفاده از حق فسخ نکاح تفاوت نیست و به هر دو طرف آنها می توان در صورت وجود عیوب و بیماری های مسری و خطرناک و لاعلاج حق فسخ نکاح را داد. واژگان کلیدی: فسخ نکاح، مبانی فسخ نکاح، برص، جذام، قرن، افضاء، عنن، جذام، ایدز، سیفلیس، هپاتیت.