نام پژوهشگر: سهیلا جواهری
سهیلا جواهری حسین زارعی
نظر به نقش فوق العاده ی چمن در طراحی و احداث فضای سبز و نیز با توجه به اهمیت بستر کشت از لحاظ تأمین سه عامل تهویه، رطوبت و مواد غذایی استفاده از یک ماده ی آلی مناسب و نیز مجموعه فرایند های متراکم سازی مشتمل بر غلتک زدن امری ضروری به نظر می رسد. لذا در این تحقیق اثر چند بستر کشت شامل خاک برگ، پوسته ی برنج، کود دامی، کمپوست قارچ، مخلوط خاک برگ، پوسته ی برنج و کود دامی (مخلوط 1)، مخلوط خاک برگ، پوسته ی برنج و کمپوست قارچ (مخلوط 2) هر یک به نسبت 1:1:1 و نیز تیمار شاهد (فاقد کود)، همچنین تأثیر چند تیمار فشردگی (غلتک با وزن های 36، 56 و 76 کیلوگرم) بر قابلیت رشد و پاخوری چمن اسپورت در شرایط گرگان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور آزمایشی در سال 1387 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به صورت طرح بلوک های نواری با سه تکرار اجرا گردید. بر طبق نتایج حاصل از این بررسی اثر متقابل تیمار های کودی و فشردگی در اکثر صفات مورد اندازه گیری معنی دار شد. در فصول مختلف سال، تیمار کود دامی بیشترین و تیمار شاهد کمترین میزان نیتروژن را نشان داد. در دو فصل پاییز و تابستان، تیمار های کود دامی و کمپوست قارچ و نیز تیمار های حاوی این دو نوع کود آلی، سبب افزایش فسفر گیاه نسبت به تیمار های پوسته ی برنج، خاک برگ و شاهد شدند. با اندازه گیری میزان پتاسیم گیاه در اواسط هر فصل، تیمار های کود دامی و کمپوست قارچ دارای پتاسیم بیشتری نسبت به تیمار شاهد بودند. در دو فصل پاییز و زمستان، بیشترین میزان ارتفاع در تیمار کود دامی و کمترین میزان در تیمار شاهد مشاهده گردید. در فصل بهار تیمار مخلوط 2، بیشترین و تیمار شاهد، کمترین میزان ارتفاع را نشان دادند. در اندازه گیری ارتفاع در فصل تابستان نیز، تیمار شاهد کمترین میزان ارتفاع را دارا بود در حالی که بیشترین میزان ارتفاع در تیمار کمپوست قارچ مشاهده شد. تیمار های مخلوط 2 و کود دامی بیشترین درصد وزن خشک ریشه را دارا بودند. کمترین میزان وزن خشک ریشه نیز مربوط به تیمار کمپوست قارچ بود. در فصول مختلف سال، بهترین کیفیت رنگ و بیشترین تراکم و سرعت پوشش مربوط به تیمار کود دامی و کمترین میزان صفات مذکور مربوط به تیمار های شاهد وخاک برگ بود. نتایج حاصل از اندازه گیری هر یک از فاکتور های مذکور، در اکثر تیمار های فشردگی مشاهده گردید. در مورد میزان کلروفیل برگ نیز، در فصل پاییز بیشترین میزان کلروفیل در فشردگی های اول، دوم و سوم به ترتیب در تیمار های کمپوست قارچ، مخلوط ? و کود دامی مشاهده شد. در فصل زمستان تیمار های پوسته ی برنج و کود دامی در دو فشردگی اول و دوم و تیمار کود دامی در فشردگی سوم بیشترین میزان کلروفیل را نشان دادند. در فصل بهار نیز بیشترین میزان کلروفیل، در هر سه فشردگی، مربوط به تیمار مخلوط ? بود. در هر سه فصل، تیمار های شاهد و خاک برگ کمترین میزان کلروفیل را در تمام فشردگی ها به خود اختصاص دادند. بر طبق نتایج حاصل از بررسی الگوی آزاد سازی عناصر غذایی در فصول مختلف سال، مشخص گردید که کاربرد میزان مناسبی از دو کود آلی کمپوست قارچ و کود دامی می تواند سبب افزایش قابلیت رشد و پاخوری چمن و نیز بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک گردد.