چکیده: بخش اول: در این کار یک حسگر نوری پایدار برای اندازه گیریph در محلول های آبی به روش سل – ژل طراحی و ساخته شد. حسگر مورد نظر با وارد ساختن شناساگر بروموپیروگالول رد به درون شبکه سل – ژل در نتیجه هیدرولیز اسیدی تترااتوکسی سیلان تهیه شد. برومو پیروگالول رد تثبیت شده درون بستر سل – ژل در نتیجه تغییرات ph پاسخ بهتری 42/9-33/2 = ph در مقایسه با محلول آن 35/6-12/3 = ph نشان می دهد. شویش قابل توجهی در توجهی در هنگام اندازه گیری ها مشاهده نشد که نشان می دهد شناساگر به طور قوی درون بستر سل – ژل قرار گرفته است. زمان پاسخ کوتاه(حدود 65 ثانیه)، زمان عمر طولانی(حدود یک سال) و برگشت پذیری مناسب از ویژگی های بارز حسگر تهیه شده است. این حسگر برای اندازه گیری ph در نمونه های محیطی مورد استفاده قرار گرفت و نتایج حاصل، با نتایج به دست آمده از الکترود شیشه ای مطابقت خوبی داشت. بخش دوم: در این مطالعه فرایند کمپلکس شدن آلومینیوم iii)) با لیگاندی از خانواده آنتراکینون ها به نام 1- آمینوآنتراکینون با استفاده از تکنیک های ولتامتری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ولتامتری چرخه ای سیستم شبه برگشت پذیر برای لیگاند و کمپلکس تشکیل شده را نشان می دهد. با روش های ولتامتری موج مربعی(swv)، ولتامتری چرخه ای (cv)و ولتامتری پالس تفاضلی(dpv)، مشخص شد که کمپلکس 3 به 1 لیگاند با آلومینیوم (iii) در حضور الکترولیت حامل تترا اتیل آمونیم تترافلوئورو بورات تشکیل می شود. از این لیگاند به عنوان اصلاحگر مناسب برای اندازه گیری آلومینیوم در ساخت الکترود خمیر کربن استفاده شد. الکترود با ترکیب بهینه 3 میلی گرم لیگاند، 6 میلی گرم نانولوله کربن و دو قطره پارافین با شیب نرنستی mv/de 9/18 به عنوان الکترود مناسب به کار گرفته شد. محدوده غلظت 2-10×0/1 تا 9-10×0/1 مولار در phبهینه 6 به دست آمد. این الکترود در اندازه گیری آلومینیوم iii)) در نمونه های حقیقی بررسی شد که نتایج حاصل با نتایج به دست آمده از الکتروترمال مطابقت خوبی داشت.