نام پژوهشگر: امان اله ناصری کریموند

وش های کشف معانی و مفاهیم قرآن در تفسیر المیزان با تکیه بر قاعده ی سیاق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1390
  امان اله ناصری کریموند   سهراب مروتی

چکیده قاعده ی سیاق نقش اساسی و انکارناپذیری در فهم کلام و مراد خداوند متعال دارد که از سده ی اول هجری مورد توجه قرار گرفته است . با سیری در اخبار و روایات، این نکته به دست می آید که اهل بیت (ع) و همچنین صحابه ی گرامی به قاعده ی سیاق به عنوان یک قرینه ی اصیل موجود در کلام،مخصوصا‍‍‍ در کلام خداوند متعال توجه داشته اند.و در طی قرون گذشته تاکنون اندیشمندان و مفسرانی نیز به این قاعده توجه داشته اند. اما ظهور و بروز این قاعده بیش از هردوره و بیش از هر تفسیر دیگر ی، در قرن معاصر درتفسیر المیزان مشهود است. که در این تفسیر گرانسنگ، علامه طباطبایی با تکیه بر قاعده ی سیاق، با استفاده از روش های مختلفی معانی و مفاهیم قرآن کریم راکشف و بیان کرده است. در این پژوهش همه ی روش هایی که علامه با تکیه بر سیاق معانی و مفاهیم قرآن را کشف کرده است،مورد بررسی قرار گرفته است و به بیان مطالبی از جمله:کشف معنای واژگان، تعیین معنای عبارات، بیان معانی مختلف یک واژه،کشف معانی آیات وکشف غرض آیات وسور پرداخته شده است. که این کشف معانی و مفاهیم با روش هایی نظیر:ارتباط ساختاری،ارتباط معنایی و ارتباط موضوعی صورت گرفته است. که در ارتباط ساختار ی؛ با تحلیل اجزای آیات از نظر نحوی و معنایی، ارتباط آیه با آیات قبل و بعد و... به کشف معنایی پرداخته شده است، در ارتباط معنایی که با کشف روابط موجود در بین آیات از جمله: رابطه ی تعلیل، مقدمه چینی، جواب به سوالات موجود و مقدر و ... به بیان معانی ومفاهیم پرداخته شده است. و در ارتباط موضوعی نیز با در نظر گرفتن ارتباط آیه با آیات همان سوره (آیات قبل و بعد ) و همچنین آیات سوره های دیگر معانی و مفاهیم قرآن کشف و بیان شده است. و همچنین روش هایی که علامه به بیان معانی و مفاهیم و اغراض آیات و سور از جمله: بیان معنای یک عبارت،بیان یک آیه به تنهایی، بیان معنای چند آیه با هم، بیان معنای کلی سوره، بیان غرض یک آیه،بیان غرض چند آیه و بیان غرض کلی سور پرداخته است، نیز مورد بررسی گرفته است.