جمیله لسان علی قاسمیان
ویژگی های فیزیکی، بیومتریک و شیمیایی چوب اکالیپتوس میکروتکای منطقه ایرانشهر و ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و نوری خمیر های کاغذ کرافت حاصل از این گونه مورد بررسی و اندازه گیری قرار گرفت. وزن مخصوص خشک و بحرانی برای چوب درون به ترتیب برابر 0/854 و 0/758 و برای چوب برون به ترتیب 0/773 و 0/673 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد. طول الیاف 818/25، قطر کلی الیاف 12/65، ضخامت دیواره الیاف 3/75 و قطر حفره سلولی 5/15 میکرومتر اندازه گیری شد. ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده چوب در چوب درون و چوب برون به ترتیب بر اساس چوب عاری از مواد استخراجی به این شرح بود: سلولز 39/5 و 42 درصد، همی سلولزها 15/1 و 24/63 درصد، لیگنین 31 و 28 درصد، مواد استخراجی 14 و 4/5 درصد، خاکستر 0/4 و 0/87 درصد. خمیر کاغذ کرافت با شرایط زیر تهیه شد: قلیائیت موثر 16، 18 و 20 درصد، سولفیدیته 15، 25، 35 و 45 درصد، زمان 90، 135 و 180 دقیقه، دما 160 درجه سانتی گراد و نسبت l/w برابر 5 به 1. بعد از اندازه گیری مقادیر بازده و عدد کاپای خمیر های حاصل از تیمار های مختلف آزمایشی، تعداد 4 تیمار آزمایشی به عنوان تیمارهای بهینه تعیین شده و از هر کدام، خمیر کاغذ به مقدار کافی تهیه شد. درجه روانی خمیرهای حاصل از تیمارهای بهینه به وسیله عمل پالایش به حدود 400 (csf) رسانده شد. سپس از هر تیمار بهینه ورقه های کاغذ دست ساز به تعداد کافی ساخته و ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و نوری آنها شامل وزن پایه، ضخامت، دانسیته، بالک، مقاومت کششی، مقاومت به پاره شدن، مقاومت به ترکیدن، طول پاره شدن، درجه روشنی و ماتی تعیین شد. آزمون تجزیه واریانس در مورد هر یک از ویژگی های فوق انجام شده و مقایسه میانگین ها در موارد مورد نیاز توسط آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که کاغذ های دست ساز حاصل از خمیر کرافت تهیه شده با شرایط: قلیائیت موثر 18 درصد، سولفیدیته 25 درصد و زمان 135 دقیقه دارای بهترین مجموع ویژگی های مکانیکی و نوری بودند. کلیه ویژگی های اندازه گیری شده با تمامی اطلاعات موجود و قابل دسترس در مورد گونه های اکالیپتوس میکروتکا و کاملدولنسیس و غیره در سطح کشور و در مواردی خارج از کشور مورد مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج بررسی نشان داد که گونه اکالیپتوس میکروتکای منطقه ایرانشهر در مقایسه با سایر موارد یاد شده، از ویژگی های مناسبی برای تهیه خمیر کاغذ کرافت برخوردار بوده و توسعه کشت آن در منطقه توصیه می گردد.
