نام پژوهشگر: مجتبی راکی
مجتبی راکی ایوب کاویانی
کمربند کوهزایی زاگرس که در حاشیه شمالی صفحه عربستان قرار گرفته، یکی از جوانترین کمربندهای کوهزایی قاره ای جهان است. این کمربند کوهزایی از برخورد دو صفحه عربستان و بلوک ایران مرکزی ایجاد شده است. دراین مطالعه، از داده های به دست آمده از ?? ایستگاه موقت زلزله شناسی که در سال ???? به مدت شش ماه(از می تا نوامبر) در ناحیه زاگرس شمالی(از نزدیکی خرم آباد تا نزدیکی تهران)، در پروفایلی به طول ??? ~ کیلومتر نصب شده اند، استفاده شده است. ما از داده های به دست آمده برای مطالعه ساختار پوسته و گوشته فوقانی در زیر کمربند برخوردی زاگرس به کمک روش تحلیل توابع گیرنده امواج حجمی p بهره گرفته ایم. با توجه به کیفیت بسیار خوب داده های مورد استفاده و قابل مشاهده بودن فازهای تکراری، ما از الگوریتم برانبارش معرفی شده توسط ژو و کاناموری( ???? ) برای به دست آوردن نسبت vp/vs استفاده کرده ایم. میانگین این نسبت در زیر ناحیه زاگرس چین خورده ساده و ناحیه دگرگونی سنندج?سیرجان به ترتیب 1.8 و 1.79 و برای ناحیه آتشفشانی ارومیه-دختر به همراه بخش هایی از ایران مرکزی 1.87 محاسبه شده است. آرایش خطی ایستگاهها به ما این امکان را داد که با استفاده از تکنیک مهاجرت به عمق، تصویری پیوسته ازهندسه موهو را در زیر پروفایل به دست آوریم. میانگین عمقی که در این مطالعه در زیر ناحیه زاگرس چین خورده ساده بهدست آمده،45.5 کیلومتر است. در زیر ناحیه دگرگونی سنندج?سیرجان به تدریج بر ضخامت پوسته افزوده می شود که بیشترین عمق به دست آمده، 59.5 کیلومتر در فاصله ??? کیلومتری از شمال شرق گسل راندگی اصلی زاگرس است. ما این ضخیم شدگی را مرتبط با راندگی پوستهایران مرکزی به روی پوسته عربستان در طول گسل راندگی اصلی زاگرس می دانیم. این گسل به صورت ناحیه ای سرعت پائین در مقاطع عمقی مهاجرت به عمق توابع گیرنده امواج دورلرز p مشاهده شده است. موهو در زیر ناحیه زاگرس چین خورده دارای شیبی برابر ° ? به سمت شمال شرق است که این شیب تا حدود ° ? در زیر زون سنندج?سیرجان میرسد. میانگین ضخامت پوسته در زیر زون آتشفشانی ارومیه?دختر به زیر بلوک کاسته میشود و در زیر ایران مرکزی به 44 کیلومتر می رسد. از تکنیک مهاجرت به عمق توابع گیرنده نیز در مطالعه هندسه ناپیوستگی های موجود در زون انتقالی جبه بالایی استفاده شد. در گوشتهی فوقانی و در زون انتقالی، تغییر عمق هایی در ناپیوستگی های ??? و ??? و ??? کیلومتر مشاهده شده است. ما برخی از این تغییر عمقها در این ناپیوستگیها را در این ناحیه، در ارتباط با وجود باقیمانده ورقه اقیانوسی فرورانده شده که پس از جدایش از صفحه عربستان در این موقعیت قرار گرفته است، می دانیم. بیشترین تغییر عمق ناپیوستگی ??? کیلومتر از مدل جهانی iasb91، در 15 کیلومتری شمال شرق گسل راندگی اصلی زاگرس است که ?? کیلومتر کاهش عمق داشته و این معادل کاهش دمایی 455 درجه سانتی گراد است. از ??? تا ??? کیلومتری شمال شرق گسل راندگی اصلی زاگرس، ناپیوستگی ??? افزایش عمق 10 کیلومتری، معادل 180 درجه سانتی گراد افزایش دما را نشان می دهد. ناپیوستگی ??? کیلومتر نیز در فاصله 390 تا 450 کیلومتری از شمال شرق گسل راندگی اصلی زاگرس به عمق 690 کیلومتر جا به جا شده است. این تغییر عمق نیز نشان از کاهش دمایی 429 درجه سانتی گراد در این نواحی است. در قسمت هایی، ناپیوستگی ??? کیلومتر، در عمق ??? کیلومتر مشاهده می شود. شیب به دست آمده برای ورقه در زون انتقالی، ° 31 ~ نسبت به خط افق به دست آمده است.