پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ی توانایی فضایی (چرخش ذهنی، تجسم دیداری، کشیدن سطح خط آب) بین زنان باردار سه ماهه سوم و زنان غیر باردار بعداز زایمان طبیعی و بعد از سزارین، پرداخته است. به این منظور300 نفر از زنان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و در سه گروه زنان حامله و زنان بعد از زایمان طبیعی و زنان بعد از سزارین قرار گرفتند و پس از ارائه ی آزمون بین گروهها مقایسه به عمل آمد. جهت ارزیابی توانایی فضایی(چرخش ذهنی تجسم دیداری کشیدن سطح خط آب) از آزمون چرخش ذهنی وندنبرگ و کیوس(1976) و آزمون تجسم دیداری اکستروم وفرنچ و هارمن و درمن(1976) و آزمون کشیدن سطح خط آب وستا و لایتفود و کوکس (1993) استفاده گردید. داده های حاصل با استفاده از آزمون غیر پارامتریک من وتینی و کروکسال الیس مورد بررسی قرار گرفتند؛ نتایج مقایسه نشان داد که توانایی فضایی چرخش ذهنی و کشیدن سطح خط آب در زنان باردار و زنان بعد از عمل سزارین افزایش یافته بود و در زنان بعد از زایمان طبیعی کاهش یافته بود (p<0.001) و توانایی فضایی تجسم دیداری معنی دار نبود. نتایج با توجه به دیدگاههای زیستی، هورمونی، تکاملی، ژنتیکی، بیوشیمی، مورفولوژی، آناتومی مغز، فیزیولوژی مغز، انتقال دهنده های عصبی مغز و بر اساس نتایج تحقیقات دیگر تبیین شدند. واژگان کلیدی: – توانایی های فضایی چرخش ذهنی– متصور ساختن – تکلیف کشیدن خط سطح آب - زنان باردار – زنان غیر باردار