پالینواستراتیگرافی و پالئواکولوژی رسوبات دونین ناحیه حسنکدر

چکیده : بمنظور تعیین سن وارتباط پالئوژئوگرافی رسوبات دونین البرز مرکزی سکانس پالئوزوئیک ناحیه حسنکدر واقع در 60 کیلومتری جاده کرج - چالوس انتخاب گردید مقطع رسوبی مورد مطالعه درمقابل دهکده حسنکدر اندازه گیری و نمونه برداری و مطالعه شد . دراین مطالعه تعداد 27 گونه آکریتارش (متعلق به 20 جنس) و 38 گونه اسپور (متعلق به 20 جنس) و 7 گونه پولن (متعلق به 7 جنس) شناسائی شده است . براساس پالینومورفهای شناخته شده 3 بیوزون به شرح ذیل مشخص گردید : بیوزون : 1 این بیوزون حاصل مطالعه یک نمونه ازشیلهای بین آهکهای سازندمیلاو توده آذرین ابتدای سازندجیرود (خوش ییلاق) میباشد که حاوی آکریتارش های مشخص اردویسین زیرین از جمله coryphidium ssp. , acanthodiacrodium spp. میباشد . براساس ارزش چینه شناسی این پالینومورفها، دکتر قویدل این بیوزون رابه اردویسین زیرین نسبت میدهد . این بیوزون بخش 5 سازندمیلا رادراین ناحیه مشخص میسازد . بیوزون : 2 این بیوزون بافقدان پالینومورف های بیوزون 1 و ظهور اسپورها و آکریتارش های خاص دونین از جمله گونه های پالینومورف chomotriletes vedugensis , papulogabata annulata deltotosoma intonsum , samarisporites triangulatus , geminospora lemurata مشخص میشود. برمبنای ارزش چینه شناسی گونه های فوق الذکر زمان فراسنین برای بیوزون 2 پیشنهاد میشود که تمام ضخامت سازند جیرود (خوش ییلاق) رادربرمیگیرد بیوزون : 3 پالینومورف های این زون فرق اساسی با پالینومورفهای بیوزون شماره2 داردزیرا این زون بافقدان کامل پالینومورفهای زون شماره 2 و ظهور پالینومورف های پرمین از جمه : vittatina costabilis , potonieisporites granulatus nuskoisporites rotatus , complexisporites polymorphus vesicaspora sp. , striatopodocarpites sp. , alisporites sp. مشخص میشود. اجتماع فسیلی مذکور سن پرمین زیرین راپیشنهاد میکند که ضخامت سازند درود را دربرمیگیرد . بدین ترتیب درستون چینه شناسی مورد مطالعه دو نبود چینه شناسی ملاحظه میشود: -1 نبود چینه شناسی که اردویسین میانی - بالائی، سیلورین، دونین زیرین و میانی رادربرمیگیرد .-2 نبود چینه شناسی که فامنین و کربونیفر رادربرمیگیرد . وجود آکریتارش هادربیوزون شماره 1 حاکی از آنست که رسوبات اردویسین زیرین درمحیط دریایی تشکیل شده است وازنظر پالئوژئوگرافی باحوضه زاگرس شرایط یکسانی داشته است . همچنین وجود پالینومورفهای دریایی مانند آکریتارش ها)acritarchs(کیتینوزوآها)chitinozoans(اسکلوکودونتها)scolecodonts(همراه بااسپورها دررسوبات سازند جیرود (خوش ییلاق) بیانگر آن است که رسوبات این سازند درمحیط دریایی کم عمقی تشکیل شده که درنزدیکی آن پوشش گیاهی متنوعی وجودداشته است . برخی از آکریتارش های سازند جیرود (خوش ییلاق) مانند chomotriletes vedugensis از فراسنین اروپا و شمال آمریکا گزارش شده است . اما گونه های آکریتارش deltotosoma intonsum , papulogabata annulata distyotidium granulatum , melikeriopalla venulos gorgonisphaeridium discissum فقط از استرالیا و جنوب ایران گزارش شده است . شباهت موجود بین دومجموعه پالینولوژیکی فراسنین ناحیه حسنکدر بافراسنین کوه فراقون و غرب استرالیا نشانگراین است که این نواحی درزمان فراسنین در عرضهای جغرافیائی مشابهی قرارداشته و احتمالا حوضه رسوبی واحدی راتشکیل میداده اند که این نتیجه بامطالعه ای که فیلیپ ژانویه روی ماهیهای نواحی خوش ییلاق و کرمان انجام داده مطابقت میکند .