اثر تراکم بر عملکرد، اجزا عملکرد و کیفیت بذر ارقام سویا بصورت کشت دوم در منطقه نیشابور

کشت دوم سویا در بسیاری از مناطق بمنظور استفاده بیشتر از منابع طبیعی موجود از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است . تحقیقات گذشته نشان داده است که برخی از ارقام سویا بعنوان کشت دوم موفقیت خوبی داشته اند. ولی تاکنون بررسی کاملی در این زمینه در منطقه خراسان انجام نگرفته است بدین منظور آزمایشی در سال 1371 در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهید رجایی نیشابور برای دستیابی به بهترین رقم از نظر عمکرد کمی و کیفییت دانه و مناسبترین تراکم به عنوان کشت دوم در منطقه نیشابور انجم شد. در این آزمایش 5 رقم سویا شامل الجین، هابیت ، هارکور، ویلیامز و زان با 3 تراکم، 3/33، 50 و 100 گیاه در مترمربع، در یک طرح فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی، در چهار تکرار بازای هر تیمار مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که رقم ویلیامز با بیشترین ارتقاع ساقه اصلی (68/73 سانتی متر) و کمترین تعداد شاخه فرعی (2/13) و بالاترین عملکرد (2679 کیلوگرم در هکتار) را در بین ارقام مورد آزمایش دارا بود و ارقام هابیت ، الجین، زان و هارکور از نظر عملکرد دانه به ترتیب در مرتبه های بعدی قرار داشتند. هیچکدام از ارقام در تراکمهای اعمال شده به تراکم مطلوب نرسیدند. لذا امکان افزایش تراکم از طریق کاهش فاصله بین ردیفها وجود دارد. از نظر پروتئین دانه رقم ویلیامز با داشتن 39/5 درصد بیشترین و رقم زان با 36/25 درصد کمترین درصد پروتئین را داشتند. البته بین ارقام ویلیامز، هابیت و هارکور از نظر درصد پروتئین اختلاف معنی داری مشاهده نشد. بین کلیه ارقام از نظر درصد روغن اختلاف معنی داری مشاهده نشد. به طور کلی با افزایش تراکم درصد پروتئین افزایش و درصد روغن کاهش یافت . همچنین رابطه معکوس بین درصد پروتئین و روغن در تراکمهای مختلف مشاهده شد.