بررسی وتحلیل تحمیدیه در نهج البلاغه

پایان نامه
چکیده

چکیده تحمید مصدر باب تفعیل از واژه ی حمد گرفته شده وبه معنی بسیار حمد کردن است و وقتی گفته شود:حمّدتحمیداًیعنی بسیار ستایش کردو دراصطلاح، عبارت است از مقدمه ای که درجهت ستایش خدا و برشمردن نعمات و صفات او آورده می شود. حمدبه عنوان ریشه ی تحمید، واژه ای است که دارای بار معنوی واعتقادی درمیان مسلمین می باشد، و بدون احتساب مشتقات آن چهل باردر قرآن به کار رفته است، آغاز شدن سوره های حمد ، کهف وفاطر با حمد خدا دلیلی بر اهمیت این واژه در حوزه ی دینی است. در اهمیت بیشتر این واژه همین بس اگر خطیبی توانا خطبه ی خود راباحمد آغاز نمی کرد خطبه اش را ابتر می دانستند. امام علی( ع) تمام خطبه هایش راباحمد آغازنموده، و در شصت خطبه بعد ازحمد، دلیل حمدش رابیان کرده است. این پایان نامه درچهار فصل کلی تحت عنوان: فصل اول (کلیات)؛ فصل دوم) عظمت خداوند؛ باتوجه به ذات و صفات وافعال(؛ فصل سوم ) حمد خداوند به دلیل بخشش و عطائی که از بندگانش دریغ نکرده( ؛ فصل چهارم ) حمد خداوند به دلیل توجه خاصی که به هدایت انسان بعد از دادن نعمت داشته و هم چنین تمجید نمودن از انسان ساعی وتلاشگر در راه عبودیت و بندگیش( ؛ طراحی شده است و با تکیه برکلام امام علی ( ع) در کتاب ارزشمند نهج البلاغه و با بهره گیری از شرح های مربوطه وتفسیرهای قرآنی به روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی کامل قرارمی گیرد. درکل این نتیجه حاصل شدکه امام ( ع)به دلیل عظمت، بخشش و عطاء، ریزش نعمت ها ( که همان امور معنوی وامر هدایت است) و نادیده نگرفتن تلاش بندگانش خداوند را حمدنموده است.

منابع مشابه

بررسی تطبیقی صفات الهی در نهج البلاغه و تحمیدیه های ادب فارسی

در کنار وجوه گوناگون مضمونی و اسلوبی نهج­البلاغه، تحمیدیه­های آن از آثار ارزشمند و تأثیرگذار ادبیات دینی و تعلیمی به شمار می­آید. امام علی­(ع) در این آغازیه­ها مفاهیم فکری برجسته­ای را بیان نموده است که همواره مطمح نظر ادیبان، خطیبان و اندیشمندان بوده است. چنین رویکردی، مورد اهتمام شاعران کهن ادب فارسی، به ویژه شاعران معنوی­گرا، نیز قرار گرفته و اینان نیز جلوه­های معروف و ماندگاری را برای این ا...

متن کامل

بررسی ادب لفظ در نهج البلاغه

  چکیده از جمله جلوه‌های ادب نفس، پرهیز از کلام قبیح و رکیک است. امیرالمومنین علی علیه السلام که مودّب به آداب نفسانی است، هم در به سامان بخشیدن کلام ادبی، گوی سبقت را از ادیبان ربوده و هم در نقل مفاهیمی که عرف تصریح به آنها را برنمی‌تابد، ادب را به‌کمال رسانده است. این نوشتار با تکیه برگنجینه‌ کلام علی علیه السلام درنهج البلاغه می‌کوشد تا تعابیرحضرت را از مفاهیمی که آشکار کردن آنها ناپسند شم...

متن کامل

قضاوت در نهج البلاغه

در این مقاله سعی شده به برخی از الگوهای رفتاری آن یگانه بشریت باب علم نبی پدر بزرگوار امامان معصوم تنها مدافع پیامبر (ص) نابود کننده خط کفر و شرک اول حافظ و جامع قرآن ، قرآن مجسم حضرت علی (ع) پیرامون مسئله قضاوت و داوری آنچنان که از نهج البلاغه برداشت می شود پرداخته شود . مباحث ارزشمند نهج البلاغه که نورانی و نور نور است مطالبی که از نظر کاربردی مهم و سرنوشت سازند چون نه تنها فقط جنبه نظری ندار...

متن کامل

قرآن در نهج البلاغه

انسان کامل قرآن مجسم و تکوینی است، هموست که می تواند حقیقت قران رابه صورت کامل معرفی کند. معصومان، یکی از آنان امیرالمؤمنین (ع) انسان های کاملند. بنابراین امام علی (ع) سزاوارترین فرد برای معرفی قرآن کریم است. در نهج البلاغه قرآن به عنوان کتابی توصیف شده که گویای نظام فاعلی وغایی جهان است. بر این اساس جهان تجلی عینی خداست، همان طورکه معرفت خدا تجلی علمی خداست. غایت تجلی خدا ذات اوست. از دیدگاه ...

متن کامل

خداشناسی عقلی در نهج البلاغه

  هیچ فیلسوفی از اندیشیدن درباره‌ی خدا فارغ نبوده است. خواه خدا را بپرستد یا الحاد بورزد. اهمیت و صعوبت مسایل خداشناسی به علت عظمت و علو مکانت و مرتبه خداوند فلاسفه‌ی مسلمان را واداشته تا به قصور عقل اذعان کنند. آنچه ایشان - به ویژه از روزگار ملاصدرا و پس از وی توسط اتباع حکمت متعالیه تا زمان ما- درحیطه‌ی خداشناسی آورده‌اند، وامدار برخی کلمات و سخنان شامخ حضرت علی 7 است. از جمله مباحثی که در ...

متن کامل

عدالت اجتماعی در نهج البلاغه

مقاله حاضر به بررسی عدالت اجتماعی در گفته‌ها و اعمال علی بن ابی طالب (ع) می‌پردازد. عدالت و حقیقت مادر همه ارزش‌های اجتماعی تلقی می‌شود. پس از حضرت محمد (ص)، امام علی (ع) بهترین نمونه اخلاق، از جمله عدالت بود. او برای عدالت زندگی کرد و بر این باور بود که هر کس باید از حق امنیت در زندگی برخوردار باشد. به نظر وی، عدالت قرار دادن هر چیزی در محل مناسب خود است. بنا به نظر امام علی (ع) ارتباطی عمیق ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023