بررسی مضمونی و بصری نگاره های خمسه نظامی موجود در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری- پروژه عملی: تصویرآرایی یکی از داستانهای غیرمصور خمسه نظامی با استفاده از عناصر بصری و ویژگی های مضمونی نسخه ی خطی خمسه نظامی موجود در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری

پایان نامه
چکیده

نگارگری ایرانی هنری اصیل و والاست که ضمن در برداشتن مفاهیم والای عرفانی ترکیب های چشم-نوازی از عناصر بصری را به مدد قدرت خیال درخود جای داده است. تأثیر مستقیم شعر و ادب فارسی بر نگارگری به عنوان یکی از هنرهای اصیل ایرانی، در تمامی ادوار، به ویژه در اوج درخشش، در عصر صفوی بسیار مشهود است. در این دوره نسخ بیشماری کتابت و مصور گردیده که در زمره نفیس ترین نسخ خطی دنیا قرار گرفته اند. یکی از آثار فاخر و ناشناخته این دوره نسخه خمسه نظامی است که هم اکنون در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری نگهداری می شود. این نسخه مشتمل بر سی نگاره، با نمادگرایی عالی و رنگ آمیزی باشکوه می باشد که سبک تبریز به کار رفته در آنها به خوبی توانسته، خیال انگیزی شعر نظامی را به نمایش بگذارد. در این تحقیق دوازده نگاره ممتاز این نسخه بر اساس اهمیّت موضوعی و ارجحیت داستانی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. شناخت مکتب تبریز و ویژگی های آن و به تبع، ویژگی نگاره های این نسخه و بررسی مضمون و عناصر بصری تأثیر گذار بر این نگاره ها، موضوع این تحقیق می باشد. در این پایان نامه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی و روش تحقیق نیز به صورت تاریخی، توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. دستاورد حاصل از این تحقیق آن است که تمامی عناصر تصویری و بصری نگاره-ها ، اعم از: ترکیب بندی، رنگ بندی و فضای کلی حاکم بر نگاره ، در جهت ایجاد وحدت هنری و در خدمت القای مفاهیم مورد نظر نظامی شکل گرفته اند و نگارگر به خوبی توانسته، به مدد نمادها و نشانه های تصویری، ارتباطی قوی بین متن و تصویر برقرار نماید.

منابع مشابه

بررسی مفاهیم نمادین نقوش سرلوح آغازین خمسه نظامی موجود در کتابخانه مدرسه عالی سپهسالار (شهید مطهری)

تذهیب به ‌‌عنوان شاخه‌ای از هنر‌‌‍‍‍‍‍‍‍‍‍‌اسلامی‌ـ که دربرگیرنده مفاهیم‌ ماورایی در عین زیبایی‌ و کمال است‌‌ ـ کمتر به‌صورت شاخه‌هنری مستقل مورد‌توجه واقع‌شده و بیشتر در خدمت سایر هنرهای‌اسلامی مطرح‌‌ بوده‌است. در عصر‌صفویه که حکمت‌ و‌عرفان با دین آمیخته ‌شد و مراکز ‌بزرگ فکری و عرفانی گسترش‌ یافت، تاثیرات این تفکرات به‌واسطه رابطه سفارش‌دهندگان و هنرمندان در این عرصه جلوه بیشتری‌ یافت. یکی از...

متن کامل

تطابق تصویری نسخه خطی(خمسه نظامی)موجود در کتابخانه ملی فرانسه ونسخه چاپ سنگی(خمسه نظامی)موجود در کتابخانه ملی ایران

فهرست مطالب فصل اول مقدمه........................................................................................................................................صفحه11 سخنی کوتاه در باره شاعر..................................................................................................صفحه 14 شیوه نقاشی در مکتب اصفهان........................................................................

15 صفحه اول

فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری (سپهسالار) در زمینه ی علم اخلاق

نسخه های خطی موجود در کتابخانه های ایران، از مهم ترین سرمایه های علمی و فرهنگی کشور  به شمار می آید. این میراث کهن به یُمن تلاش های بی وقفه ی دانشمندان، کتّاب و کتابخانه ها در طی قرن های متمادی محفوظ مانده است. بخش خطی کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری شامل چهار هزار و یکصد و هشتاد و سه نسخه کتاب و رساله در زمینه ی علوم مختلف است. از آن میان، ده ها نسخه و رساله ی موجود در زمینه ی علم اخلاق، جایگ...

متن کامل

«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن

با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023