واکنش قرآن در برابر فرهنگ جاهلیت

جاهلیت در قرآن و تاریخ‌

تحقیقی درباره «جاهلیت» و فرهنگ جاهلی

 نویسنده، پس از اشاره به اشتقاقات و ترکیبات واژه جهل در قرآن کریم، انواع جهل را از نظر راغب اصفهانى مطرح کرده و دیدگاه کلى محققان درباره عصر جاهلى را گزارش نموده است. محققان معتقدند در قرآن کریم، جاهلیّت به عنوان یک اصطلاح دینى به معناى منفى آن است که خود شالوده‌اى است که واژه کفر بر روى آن بنا مى‌شود. امّا به نظر مى‌رسد که پاره‌اى از صفات برجسته نیز در میان اعراب جاهلى متداول بوده است که بازتاب ...

مؤلفه‌های قرآنی فرهنگ جاهلیت و مصادیق آن در جوامع مدرن

پیش از ظهور اسلام، سنتی حکمفرما بود که قرآن کریم از آن به «جاهلیت اولی» تعبیر کرده است. برخی مفسران، قید «اولی» را حمل بر وجود دو جاهلیت اولی و ثانیه (یا اُخری) کرده‌اند. در این نوشتار برای تبیین دیدگاه یاد شده به این سئوال کلیدی که «مؤلفه های فرهنگ جاهلیت از منظر قرآن و مصادیق آن در عصر حاضر کدام است؟» با استفاده از روش تحلیل محتوا پاسخ داده شده است. حاصل این پژوهش، بر وجود مؤلفه هایی برای فرهن...

مفهوم‌شناسی تطبیقی «جاهلیت» در قرآن و متون تاریخی و ادبی

واژه‌ی «جهل» که اساس اصطلاح «جاهلیت» را تشکیل می‌دهد در نزد بیشتر واژه‌شناسان در مقابل «علم» و از منظر برخی از آنان در مقابل «حلم» قرار می‌گیرد، لکن در عرف آیات قرآن نقیض اصلی کلمه‌ی«عقل» است، به گونه‌ای که با تحلیل آیات متحدالموضوع به این مهم رهنمون می‌شویم که علم ماده‌ی تعقل است و حلم نیز از مسببات و جَلَوات عقل به شمار می‌رود؛ از این‌رو در چشم‌انداز قرآن جاهلیت به تمامی امور مخالف علم و عقل اط...

تحقیقی درباره «جاهلیت» و فرهنگ جاهلی

نویسنده، پس از اشاره به اشتقاقات و ترکیبات واژه جهل در قرآن کریم، انواع جهل را از نظر راغب اصفهانی مطرح کرده و دیدگاه کلی محققان درباره عصر جاهلی را گزارش نموده است. محققان معتقدند در قرآن کریم، جاهلیّت به عنوان یک اصطلاح دینی به معنای منفی آن است که خود شالوده ای است که واژه کفر بر روی آن بنا می شود. امّا به نظر می رسد که پاره ای از صفات برجسته نیز در میان اعراب جاهلی متداول بوده است که بازتاب آ...

چالش های فرهنگ قرآنی با فرهنگ جاهلیت

جاهلیت به معنای انجام کاری برخلاف آنچه که باید انجام شود، درتمام ابعاد وجودی اعراب از گمان ها و باورهای اعتقادی آن ها گرفته تا احکام و سنن و قراردادهای آن ها و اخلاق و رفتارشان تأثیر گذاشته بود و به گفته ی قرآن آن ها را در قید و بند اسارت و دریک کلمه درضلالت وگمراهی آشکار قرار داده بود، که حضرت محمد(ص) پس از مبعوث شدن به رسالت و با آوردن اسلام به مبارزه با تمام این گمان ها،احکام واخلاق جاهلی پر...