بررسی چالش های ارتقا میزان تاب آوری شهری مورد مطالعه منطقه 3 و 9 شهرداری مشهد

سوانح طبیعی که جزیی از فرآیند زندگی بشر به شمار می رود و هر روزه بر تعداد و تنوع آنها افزوده می شود، به عنوان چالشی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح می باشند. از اینرو در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفاً کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. در این میان، تاب آوری به عنوان میزان تخریب و زیانی که یک سیستم قادر است جذب کند بدون آنکه از حالت تعادل خارج شود،تعریف می شود. اما انچه حائز اهمیت است، در دهه های اخیر خطرپذیری شهرهای بزرگ ایران، به ویژه کلان شهرهایی (مثل مشهد ، تهران، تبریزو..) است که بر روی گسل ها یا در مجاورت آن ها ساخته شده و در معرض خطر زلزله قرار دارند. هدف از پژوهش انجام شده ارزیابی میزان تاب آوری جوامع شهری در برابر سوانح طبیعی منطقه سه و نه شهر مشهد می باشد. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای، شاخص ها و عوامل موثر بر تاب آوری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند، سپس برای رسیدن به این هدف پرسشنامه ای طراحی گردید. برای سنجش تاب آوری از بین خانوارهای ساکن در محلات نمونه، با استفاده از فرمول کوکران 384 خانوار به عنوان جامعه نمونه تحقیق انتخاب شده اند. برای حصول به اهداف تحقیق از روشهای اسنادی و میدانی با تاکید بر تکمیل پرسشنامه در نزد خانوارهای نمونه استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات میدانی اقدام به تحلیل آنها در محیط نرم افزار spss گردیده است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری شامل آزمون توصیفی، استنباطی بوده است. نتیجه مطالعه حاضر نشان می دهد که سطح پایایی پرسشنامه با توجه به ضریب آلفا کرونباخ 922/0 بسیار عالی می باشدو نتایج آزمون کلموگرف سیمورف نشان دهنده آن است که داده های به دست آمده از توزیع نرمال برخوردار نمی باشد و داده های به دست آمده از نوع ناپارمتریک می باشد و همچنین نتایج بیانگر این است که بین تاب آوری موجود در محلات نمونه و سطح تاب آوری آنها درابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی- محیطی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هریک از آنها، میزان تاب آوری خانوارها نیز تغییر می یابد