بررسی عوامل موثر بر عدم مشارکت فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات واقعی (از نظر کارشناسان اداره کل امور مالیاتی غرب تهران)

تحقیق حاضر که از نوع توصیفی- پیمایشی است و به روش میدانی انجام گردید، با هدف تعیین عوامل موثر بر عدم مشارکت فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات واقعی از نظر کارشناسان اداره کل امور مالیاتی غرب تهران انجام گرفت. در این پژوهش مجموعاً 150 نفر نمونه از جامعه 225 نفری با استفاده از فرمول کوکران تعیین و مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته می باشد که روایی آن پس از کسب نظر متخصصین امر و بهره گیری از تجربیات خبرگان مالیاتی و تأئید استاد محترم راهنما و اعتبار محتوایی و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ تعیین گردید. همچنین جهت انجام تجزیه و تحلیل داده ها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزارهای spss (برای انجام آزمون کولموگراف – اسمیرنف، توصیف داده های جمعیت شناختی و...) و لیزرل (برای تحلیل داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری) استفاده گردید. در این تحقیق تأثیر پنج متغیر مستقل شامل ضعف و عدم کارایی ضمانت های اجرایی مالیاتی، پایین بودن سطح فرهنگ مالیاتی، فقدان عدالت مالیاتی، فقدان بانک جامع اطلاعات فعالیت های اقتصادی و مالی مودیان مالیاتی و پیچیدگی، ابهام و خلاءهای قانونی موجود در قوانین و مقررات مالیاتی بر متغیر وابسته (عدم مشارکت موثر فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات واقعی)، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج این پژوهش حاکی از تأئید تأثیر تمامی متغیرهای یاد شده (به استثنای متغیر پیچیدگی، ابهام و خلاءهای قانونی موجود در قوانین و مقررات که تأثیر آن تأئید نشد)، بر عدم مشارکت فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات واقعی می باشد که در این رابطه بُعد ضعف و عدم کارایی ضمانت های اجرایی مالیاتی و بُعد فقدان عدالت مالیاتی به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر عدم مشارکت فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات واقعی دارا بودند. همچنین شاخص های متعلق به هر متغیر که از نظر کارشناسان شرکت کننده در تحقیق بیشترین تاثیر را دارا بودند، به صورت جدول ارائه گردیده است.