کنترل تلفیقی بیماری سیاهک پنهان گندم در رقم چمران

در نیمه آبان ماه 1392 یک طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و یازده تیمار که شامل استفاده از قارچ trichoderma harzianum جداسازی شده از خاک رایزوسفر نخل رقم برحی، فولزایم، شیرخشک، پودرتالک، عصاره اُکالیپتوس، تریکودرمین تجاری، آرد جو و آرد گندم به صورت بذر مال بر روی بذور آلوده شده گندم رقم چمران به قارچ عامل سیاهک پنهان در مقایسه با شاهد آلوده و قارچکش تتراکونازول (از جمله سموم قارچکش توصیه شده برای کنترل بیماری) اجرا گردید. در پایان فصل پس از برداشت تجزیه آماری بر روی تعداد سنبله های آلوده، درصد آلودگی، تعداد سنبله های سالم، وزن خشک محصول، میزان محصول دانه در واحد سطح و صفات دیگر شامل ، طول بوته، طول خوشه، طول ساقه، ، وزن هزار دانه، صورت گرفت. نتایج تجزیه داده ها نشان داد که بین تیمار های مورد استفاده در آزمایش در سطح احتمال (01/0 >p ) اختلاف معنی دار وجود دارد. دسته بندی میانگین تیمار ها بر اساس آزمون چند دامنه دانکن (01/0p < ) انجام شد و تاثیر تیمارها بر اساس ترتیب نزولی میزان باز داری از بیماری بدین قرار بود: تتراکونازول 88 درصد، trichoderma harzianum 80 درصد، تریکودرمین تجاری و فولزایم 78 درصد، شیرخشک و عصاره اکالیپتوس هرکدام جداگانه 72 درصد، پودر تالک 70 درصد، آرد جو 68 درصد و آرد گندم 64 درصد در باز داری از بیماری موثر بودند. مقایسه میانگین های درصد آلودگی در گیاه نشان داد که بین تیمارهای شیر خشک و عصاره اکالیپتوس از نظر آماری تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تیمار آرد گندم با 64 درصد کم ترین و تیمار تتراکونازول با 88 درصد بیشترین اثر را در کاهش درصد آلودگی نشان دادند. همچنین تاثیر تیمارها بر روی طول ساقه به ترتیب سیر نزولی در تتراکونازول با میانگین 01/63 سانتی متر (ab)، تریکودرما هارزیانوم 80/61 در گروه (abc)، تریکودرمین تجاری با میانگین 41/61 سانتی متر (abcd)، فولزایم با میانگین 18/61 سانتی متر (abcde)، شیر خشک با میانگین 10/61 سانتی متر در گروه (abcde)، عصاره اکالیپتوس با میانگین 44/59 سانتی متر (abcde)، پودر تالک با میانگین 78/58 سانتی متر (bcde)، آرد جو با میانگین 84/54 سانتی متر و آرد گندم با میانگین 96/53 سانتی متر در گروه (d) مشاهده گردید. بیشترین تعداد سنبله های سالم بعد از شاهد غیر آلوده که 240 عدد در متر مربع بود (a)، در تیمار تتراکونازول با میانگین 215 عدد در متر مربع (a) و کمترین در تیمار آرد گندم با میانگین تعداد 33/78 عدد در متر مربع (cd) مشاهده گردید. کلیه تیمارها از نظر وزن هزار دانه در یک گروه آماری قرار گرفتند بدین معنی است که بین تیمارها در این صفت اختلاف معنی داری وجود نداشت.