تدوین الگوریتم افزایش آمادگی و تحلیل ریسک سیستم های فاضلاب شهری

سیستم های فاضلاب به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت های شهری، وظیفه جمع آوری و تصفیه فاضلاب تولیدی جهت بازگشت به طبیعت و یا استفاده مجدد از فاضلاب را بر عهده دارند. با توجه به اهمیت خاص این سیستم ها در جوامع امروز، لزوم عملکرد مطلوب و پایدار این سیستم ها بر هیچ کس پوشیده نیست. یکی از مهم ترین بخش های سیستم های فاضلاب، شبکه های جمع آوری فاضلاب است. عملکرد مناسب یک شبکه جمع آوری فاضلاب وابسته به برنامه بهره برداری و نگه-داری آن است که با اجرای برنامه ارزیابی و تحلیل ریسک این شبکه ها، می توان به میزان قابل توجهی سطح ریسک را پایین آورده و موجب افزایش کارایی و عملکرد سیستم شد. در تحقیق حاضر مدلی برای تحلیل ریسک شبکه های جمع آوری فاضلاب با استفاده از شبکه-های بیزین ارائه شده است که با توجه به قابلیت های شبکه های بیزین و ویژگی های سیستم های فاضلاب، مدل ارائه شده از کارایی بالایی برخوردار است. در این مدل، میزان ریسک با ترکیب احتمال شکست و پیامدهای شکست محاسبه می شود. در این راستا شکست ها و آسیب های ممکن در شبکه ها به دو دسته شکست های سازه ای و شکست های هیدرولیکی تقسیم شده اند. جهت محاسبه احتمال شکست، از شبکه های بیزین استفاده شده که الگوریتم معرفی شده در چهار گام اساسی آماده سازی ورودی های مدل، آموزش شبکه بیزین، صحت سنجی شبکه آموزش دیده و دریافت نتایج خروجی از مدل تشکیل شده است. محاسبه پیامدهای شکست با استفاده از میانگین-گیری وزنی عوامل موثر در این پیامدها انجام شده که برای به دست آوردن وزن و امتیازهای مربوط به عوامل مذکور، از نظرات کارشناسی استفاده شده است. پس از محاسبه احتمال و پیامدهای شکست، نتایج حاصل با توجه به مزیت های سیستم های فازی با استفاده از سیستم استنباط فازی ممدانی ترکیب شده و با استفاده از روش مرکز ثقل، غیرفازی می گردد. برای نشان دادن کاربرد روش معرفی شده، قسمتی از شبکه جمع آوری فاضلاب شهر تبریز به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است و با استفاده از ریسک به دست آمده از مدل، فاضلابروهای شبکه مورد مطالعه در پنج گروه از جهت اولویت برنامه های بازرسی و نگه داری تقسیم شده اند. نتایج حاصل از مدل تحلیل ریسک، نشان از بحرانی بودن وضعیت تعدادی از فاضلابروهای موجود در شبکه دارد که باید این فاضلابروها را در اولویت برنامه های بازرسی و در صورت نیاز، تعمیرات قرار داد. البته وضعیت اکثر فاضلابروها از جهت میزان بحرانی بودن، در حد متوسط قرار دارد.