بررسی تحولات شبکه شهری استان کردستان

یک قلمرو جغرافیایی در تلفیقی از حقایق طبیعی، شبکه ای از جوامع انسانی را در بردارد که در آن میان، مراکز شهری در هاله ای از جوامع کوچکتر از خود (روستا، بازار، مناظر مسکونی و ...) توزیع فضایی خاصی را به صورت حلقه های زنجیره ای بهم پیوسته نشان می دهد که اصطلاحا" شبکه شهری خوانده می شود(نظریان،1389: 184). طی سال های اخیر، به دلایل متعددی جمعیت و مراکز شهری در ایران دچار تحول فضایی شدیدی شده که حاصل آن افزایش شهرهای کوچک و متوسط وعدم تعادل در شبکه شهری کشور است. در پژوهش حاضر، به ارزیابی و تحلیلی ساختار شبکه شهری در استان کردستان پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی –تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردی می باشد که با بهره گیری از داده های سرشماری سال های 1335 تا 1390 بوده ا ست. در این پژوهش به منظور بررسی روند تغییرات شبکه شهری از سال 1335 تا 1390 و تاثیر سیاست های اعمال شده برای به تعادل رساندن آن، از روش ها و مدل های مختلفی نظیر الگوی نخست شهری، مدل رتبه اندازه، مدل لورنز، ضریب جینی و شاخص چهار شهری استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهد شهر سنندج به عنوان اولین شهر در این سلسله مراتب از شهر دوم (سقز) 67/2 برابر بزرگتر بوده است و این نسبت در سال 1385 به 37/2 رسیده است. در مجموع شبکه شهری در استان کردستان دارای ساختاری کاملا" نامتعادل است . شهر سنندج به عنوان نخستین شهر در شبکه شهری استان خودنمایی می کند و این نتایج براساس مدل های گوناگون در تحلیل ساختار شبکه شهری به اثبات رسیده است.