بررسی فقهی و حقوقی قاعده احسان در مسئولیت کیفری بر اساس قانون مجازات اسلامی جدید
پایان نامه
- دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده سعید حیادخت
- استاد راهنما مجید وزیری
- سال انتشار 1393
چکیده
نهاد مسئولیت به معنی تعهد شخص بر رفع ضرری که به دیگری وارد کرده است متکی به توانایی های تکلیف پذیری و قدرت انتخاب بشر در انجام کارهاست. فی الواقع مسئولیت و به عبارتی الزام به ترمیم و جبران خسارت وارده به دیگران ضمانت اجرایی نقض و تخلف از قواعد اخلاقی مذهبی و اجتماعی است بنابراین مسئولیت کیفری عبارت است از التزام شخص مکلف به پاسخگویی آثار و نتایج زیانبار فردی و اجتماعی جرمی که انجام داده است لذا مسئولیت کیفری از ارتکاب جرم نشات گرفته شده است و زمانی تحقق می یابد که کسی با قصد واراده آزاد مرتکب اعمالی شود که قانوناً جر شناخته شده اند در این رابطه یکی از موارد رافع مسئولیت و یا به نوعی علت موجهه در بروز رفتاری که در شرایط عادی متضمن مسئولیت است بررسی جوانب وحیطه عمل قاعده احسان است مقصود از این قاعده این است که هر گاه شخصی به انگیزه خدمت و نیکوکاری به دیگران موجب وارد شدن خسارت به آنان شود اقدامش مسئولیت آور نیست و شخص محسن ضامن شناخته نمی شود آنچه کاه از عموم احسان و کلی بودن قاعده فهمیده می شود احسان هم دفع ضرر را شامل می شود و هم جلب منفعت را زیرا مفاد قاعده احسان یک حکم عقلی است و امور عقلی تخصیص پذیر نیستند لذا هم جلب منفعت نسبت به شخص احسان است و هم دفع ضرر چه بسا بعضی اوقات در نظر عرف دفع ضرر بیشتر مصداق احسان و قرار می گرد تا جلب منفعت مثل نجت انسان از مرگ و هلاکت حضور این قاعده به متون فقهی اختصاص ندارد بلکه در متون حقوقی و قوانین موضوعه نیز حضوری ملموس دارد ماده 306 قانون و مواد 341 343 345 355 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 و ماده 509 و 510 قانون مجازات اسلامی 1392 ناظر به این قاعده است و می توان گفت یکی از نوآووری جدیدی در قانون قانون مجازات اسلامی سال 1392 توجه به قاعده احسان در قالب حقوی مشخص می باشد لذا با توجه به اهمیت این موضوع در فقه اسلامی و به تبعیت از آن در قانون مجازات اسلامی 1392 که در قالب حقوق مشخص و در طی دو مواد مورد توجه قرار گرفته است این موضع در این تحقیق از ابعاد فقهی حقوقی و نظری مورد مطالعه قرار گرفته است
منابع مشابه
بررسی فقهی ـ حقوقی رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید به سن رشد و مسئولیت کیفری کودکان در پرتو اسناد بین‌المللی
متن کامل
دامنه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی
یافته‌های این پژوهه حاکی از آن است که قانونگذار در اولین تجربه خود برای شناسایی نهاد مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات 1392، اگرچه قدم مثبتی در جهت پر کردن خلأ قانون موجود در این زمینه برداشته، ولی بی‌نقص عمل‌نکرده است. مواد مرتبط در قانون مجازات 1392 دارای ابهامات و اجمالات فراوانی است که جامعه حقوقی را به انتقاد واداشته و بالأخص دادگاه جزایی را در تصمیم‌گیری دچار تردیدهای فراوان می‌ک...
متن کاملدامنه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی
یافته های این پژوهه حاکی از آن است که قانون گذار در اولین تجربه خود برای شناسایی نهاد مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات 1392، اگرچه قدم مثبتی در جهت پر کردن خلأ قانون موجود در این زمینه برداشته، ولی بی نقص عمل نکرده است. مواد مرتبط در قانون مجازات 1392 دارای ابهامات و اجمالات فراوانی است که جامعه حقوقی را به انتقاد واداشته و بالأخص دادگاه جزایی را در تصمیم گیری دچار تردیدهای فراوان می ک...
متن کاملمبانی و اصول مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در قانون مجازات اسلامی ایران
اگر مسئولیت کیفری را مبتنی بر شرایطی بدانیم که در خصوص اعمال مجازات نسبت به انسان ذیشعور مورد توجّه قرار گرفتهاند بیتردید مقولة نسبتاً جدید مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی که نه روحی برای شریر شدن دارند و نه جسمی برای حبس گردیدن با چالش مواجه گشته و به توجیههای خاصی نیاز خواهد داشت. به رغم اینکه در طول سالیان گذشته که این مقوله وارد قلمرو حقوق کیفری ایران گشت تلاشهایی در جهت رفع آن چالشها به عمل ...
متن کاملتحلیل فقهی و کیفری ماده 268 قانون مجازات اسلامی
قتل عمدی، پس از ارتکاب و حصول شرایط و عناصر متشکله وفق مقررات قانون مجازات اسلامی و به حکم نص قرآن کریم و شریعت نبوی، مجازات قصاص را در پی دارد. مجازات مزبور از جمله مجازاتهایی است که واجد جنبه خصوصی و از مقوله حقالناس به شمار میآید. صاحب حق در اسلام به خلاف ادیان قبل از دین مبیناسلام مختار است که یکی از دو مقوله(گذشت یا قصاص) را برگزیند. قانونگذار اسلامی بر این مبنا در قانون حدود و قصاص مص...
متن کاملمسئولیت مدنی و کیفری پزشک با نگاهی به قانون جدید مجازات اسلامی
مسئولیت مدنی و کیفری پزشک با نگاهی به قانون جدید مجازات اسلامی[1]· اباست پور محمد[2] چکیده: در حقوق مسئولیت مدنی، یکی از موارد مبتلابه جامعه مسئولیت مدنی و کیفری پزشک است که در قانون مجازات اسلامی، قواعدی به آن اختصاص یافته است. در حقوق مسئولیت مدنی، مسئولیت مدنی اصولا مبتنی بر نظریه تقصیر است؛ یعنی شخص هنگامی مسئول و مکلف به جبران خسارت وارده به زیان دیده شناخته می شود که تقصیر او به ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023