مطالعه ی تغییرات بارش های سنگین شهر تبریز و تحلیل سینوپتیکی آن

بارش در میان رویدادهای اقلیمی با توجه به نقش حیاتی آن اهمیت ویژه ای دارد و نسبت به پدیده های اقلیمی دیگر از پیچیدگی رفتاری چشمگیری برخوردار است که در این میان، بارش سنگین به عنوان عاملی در بروز حوادث طبیعی مانند سیل مطرح است. وقوع این نوع بارش ها با الگوهای همدید سطح زمین و سطوح فوقانی جو در ارتباط بوده، لذا برای شناخت بهتر لازم است مطالعات همدیدی رخداد بارش در هر منطقه صورت گیرد. به منظور مطالعه-ی بارش های شدید شهر تبریز، آمار روزانه ی بارش این ایستگاه طی دوره ی آماری 2013-1996 از سازمان هواشناسی استان اردبیل تهیه شد سپس به عنوان نمونه چندین مورد از شدیدترین بارش های منطقه در دوره های گرم و سرد سال انتخاب و الگوهای سینوپتیکی بوجودآورنده ی این بارش ها بر اساس نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل، تراز سطح دریا و تاوایی در روز بارش و 24 ساعت قبل از آن و نقشه های امگا و ستون آب قابل بارش شناسایی شدند. برای پیش بینی دوره ی بازگشت بارش های شدید، داده ها وارد محیط نرم افزاری smada شده و با توزیع نرمال و پیرسون تیپ 3 مورد ارزیابی قرار گرفتند و در نهایت، احتمال وقوع بارش ها با دوره ی بازگشت 2، 3، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 سال تعیین شد. نتایج داده ها مبین این مهم بود که الگوهای فشار موثر در دوره ی سرد سال غالبا متاثر از سیکلون های غربی بوده و در فصل گرم، تحت تاثیر استقرار کم فشار حرارتی و نیز عقب نشینی پرفشار جنب حاره ای بوده است. اما در تراز های بالا و سطح 500 هکتوپاسکال، قرار گرفتن فرود عمیق به همراه ریزش هوای مرطوب عامل اصلی اغتشاشات می باشد.