اثرات کشندگی و زیر کشندگی سموم بیولوژیک پالیزین، تنداکسیر، سیرینول و قارچ metarhizium anisopliae روی شپشک آرد آلود (planococcus citri (homoptera: pseudococcidae

شپشک آردآلود مرکبات (planococcus citri risso (homoptera: pseudococcidae یکی از مهم ترین آفات مرکبات، گیاهان زینتی و گلخانه ای در بیشتر مناطق جهان می باشد. تمام اندام های گیاهی توسط این آفت مورد حمله قرار می گیرد و تراکم بالای جمعیت آن سبب ترشح فراوان عسلک، زردی برگ ها، ضعف عمومی درخت و درنهایت منجر به ریزش برگ و میوه می شود. مبارزه ی شیمیایی با این شپشک منجر به بروز مقاومت در آفت نسبت به سموم شیمیایی و تاثیر منفی روی دشمنان طبیعی شده است. یکی از راهبردهای سازگار با محیط زیست جهت کنترل آفات استفاده از قارچ های بیمارگر حشرات و آفت کش های گیاهی می باشد. در پژوهش حاضر اثرات کشندگی و زیرکشندگی قارچ metarhizium anisopliae var rzu-10 و سموم گیاهی تنداکسیر (عصاره ی فلفل تند)، سیرینول (عصاره ی سیر) و پالیزین (عصاره ی اکالیپتوس) علیه شپشک آردآلود مرکبات درشرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد، مرگ ومیر حشره ی کامل و پوره ی سن دوم ماده شپشک با افزایش غلظت قارچ و سموم گیاهی افزایش یافت. مقادیر lc50 قارچ روی حشره ی کامل و پوره ی سن دوم ماده به ترتیب 104 × 6/9 و 105 × 6/1 کنیدی بر میلی لیتر به دست آمد. مقادیر lc50 سموم سیرینول، تنداکسیر و پالیزین روی حشره ی کامل به ترتیب 972، 1189 و 1298 پی پی ام و روی پوره ی سن دوم به ترتیب 1013، 1224 و 1226 پی پی ام محاسبه گردید. در تحقیق حاضر برای اولین دفعه تاثیر قارچ بیمارگر و سموم گیاهی فوق روی رشد و تولید مثل شپشک آردآلود مورد بررسی قرار داده شد. تعداد تخم گذاشته شده توسط حشره ی ماده در اثر غلظت های 103 و 104 کنیدی بر میلی لیتر به ترتیب 5/84 و 2/72 عدد بود که در مقایسه با شاهد (6/161)کاهش معنی دار نشان داد. تعداد تخم گذاشته شده توسط حشره ی ماده تحت تاثیر غلظت هزار پی پی ام از سموم سیرینول، تنداکسیر و پالیزین در مقایسه با شاهد (1/148 تخم) به ترتیب 9/21 و 7/61 و 4/28 درصد کاهش یافت. پالیزین در کلیه ی غلظت های مورد مطالعه و تنداکسیر در غلظت هزار و دو هزار پی پی ام میزان جوانه زنی اسپور و رشد میسیلیوم قارچ بیمارگر را به طور معنی دار کاهش داد، اما سیرینول درکلیه ی غلظت ها تفاوت معنی دار با شاهد نداشت. میانگین درصد مرگ ومیر اصلاح شده ی حشرات کامل در اثر کاربرد اختلاط قارچ با سموم تنداکسیر یا پالیزین تفاوت معنی دار با کاربرد هر کدام از آن ها به تنهایی نداشت، اما کاربرد اختلاط قارچ با سم سیرینول موثرتر از کاربرد سم و قارچ به تنهایی بود.