ارزیابی پتانسیل لرزه خیزی گسل های پیرامون سد ارداک

سد ارداک واقع در 69 کیلومتری شمال غرب مشهد با مشخصات یک سد خاکی با هسته رسی و توانایی تجمیع 30 میلیون متر مکعب آب، یکی از سد های مهم کشور میباشد. این سد در مرز دو ایالت لرزه زمینساختی ایران مرکزی از یک سو و کپه داغ از سوی دیگر واقع شده و کاملاً تحت تاثیر رژیمهای تکتونیکی حاکم بر این ایالتها میباشد. با توجه به وقوع زمین لرزه های متعدد و مخرب تاریخی و دستگاهی در این منطقه و ساختمانهای احداث شده در آن، بررسی دقیق تر و جامع-تر محل ضروری به نظر رسید. در این تحقیق ابتدا کاتالوگ لرزه ای برای منطقه تهیه شد. سپس مناطقی که دارای بی نظمی هندسی بالایی بودند شناسایی شده و محلهای انباشت انرژی مشخص گردید و بدنبال آن دوره های بازگشت زمین لرزه در هر منطقه مورد بررسی قرار گرفت. ضرایب a و b منطقه محاسبه شد و برای تکمیل کار توسط بعد فرکتال منطقه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد که در حال حاضر شواهدی مبنی بر رویداد زمین لرزه های القایی در محدوده ساختگاه سد وجود ندارد. افزایش بعد فرکتالی در شرق و جنوب شرق ساختگاه سد ارداک از دیگر نتایج این تحقیق بود. بر اساس نتایج این پژوهش یک تنشگاه اصلی در شمال ساختگاه سد ارداک شناسایی شد که با توجه به مقدار ضریب b در این تنشگاه (b=0.87) احتمال انباشت تنش در این محل ضعیف است. در نتیجه احتمال وقوع زلزله بزرگ در این منطقه بسیار کم بوده و آزاد سازی انرژی بصورت پدیده خزش یا وقوع زلزله های کوچک خواهد بود.