پهنه بندی آلودگی آرسنیک در آب های زیرزمینی استان کردستان با استفاده از روش ژئواستاتیستیک (مطالعه موردی: دشت چهار دولی قروه)

آلودگی آرسنیک در آب های طبیعی در سراسر دنیا نگرانی جهانی است. آرسنیک به عنوان یکی از سمی ترین و خطرناک ترین مواد موجود در آب های طبیعی شناخته شده است که آلاینده ای سرطانزا است. با توجه به افزایش روزافزون این آلاینده و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های انسانی در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عنصر آرسنیک در منابع آب زیر زمینی دشت چهاردولی قروه و تهیه نقشه توزیع مکانی آن اقدام شد. به این منظور تعداد 93 نمونه از چاه های سراسر دشت در آبان ماه 1392 برداشت شد و پس از تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی داده ها، نقشه های توزیع مکانی داده ها با استفاده از روش ژئواستاتیستیکی کریجینگ معمولی تهیه شد. نتایج مقایسه میانگین غلظت عنصر مورد مطالعه با رهنمود who بیانگر آن است که میانگین غلظت این عنصر بیشتر از استاندارد است. داده های غلظت آرسنیک با مدل کروی برازش شدند. بر اساس نقشه توزیع مکانی این عنصر، غلظت آرسنیک در بخش های شمالی منطقه مورد مطالعه که در مجاورت معدن طلا قرار دارد. بیشترین مقادیر را دارا بود و در بیشتر قسمت های دشت غلظت آرسنیک بالاتر از حد مجاز آب آشامیدنی بود. می توان اذعان نمود که منابع آب زیرزمینی دشت چهاردولی در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به آرسنیک هستند که استفاده بی رویه و بلندمدت از نهاده های کشاورزی و همچنین فعالیت های انسانی دیگر مانند معدن کاوی می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد