اثرات اریتروپیتین بر تغییرات هیستومورفومتری و استریولوژیک ژژنوم متعاقب ایسکمی-ری پرفیوژن روده کوچک گربه

روده یکی از اندام های بسیار حساس به آسیب های ناشی از ایسکمی -ری پرفیوژن (i/r) است. i/r یک مشکل جدی در بسیاری از شرایط بالینی از قبیل ایسکمی حاد مزانتریک، انسداد روده، پیچ خوردگی روده کوچک و غیره می باشد. بازگشت جریان خون به بافت های ایسکمیک می تواند باعث آسیب بیشتری نسبت به ایسکمی اولیه شود که به عنوان آسیب ری پرفیوژن شناخته می شود. اریتروپویتین یک هورمون گلیکوپروتئینی است که به طور اولیه از کلیه ترشح می شود و نقش هماتوپویتیک دارد. مطالعات متعدد نشان می دهد که اریتروپویتین دارای اثرات محافظتی غیرهماتوپویتیک در آسیب های ناشی از i/r در بسیاری از بافت ها از قبیل قلب، کلیه، کبد، ریه و قلب می باشد. بررسی ها نشان می دهد که گزارشی از اثر پیش درمانی اریتروپویتین بر آسیب های i/r در گربه وجود ندارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات اریتروپیتین بر تغییرات هیستومورفومتری و استریولوژیک ژژنوم متعاقب i/r روده کوچک گربه انجام شد. در مطالعه حاضر تعداد 20 گربه نر سالم از نظر بالینی به طور تصادفی به چهار گروه شم، گروه i/r بدون درمان و گروه های درمان با اریتروپویتین با دوز iu/kg 1000 و iu/kg 3000 تقسیم شدند. ایسکمی روده کوچک با بستن شریان مزانتر قدامی به مدت 60 دقیقه القاء شده و سپس حیوانات به مدت 180 دقیقه تحت ری پرفیوژن قرار گرفتند. اریتروپویتین با دوزهای 1000 و iu/kg 3000 در هنگام شروع ری پرفیوژن به صورت تک دوز داخل وریدی تزریق گردید. نمونه های بافتی از ژژنوم به وسیله پانچ بیوپسی در زمان های قبل ایسکمی، انتهای ایسکمی و 60، 120 و 180 دقیقه بعد از ری پرفیوژن برداشته شده و در فرمالین بافر 10 درصد فیکس شدند. متعاقب آخرین نمونه گیری گربه ها با دوز بالای تیوپنتال سدیم آسان کشی شدند. نمونه ها به روش استاندارد و روتین تهیه مقاطع بافتی آماده شده و برش های سریالی پس از رنگ آمیزی h&e، pas، تری کرم ماسون و تولوئیدن بلو با تکنیک های استریولوژی مورد ارزیابی هیستومورفومتریک قرار گرفتند. در نهایت داده ها با استفاده از نسخه 19 نرم افزار spss مورد آنالیز آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ایسکمی باعث تخریب مختصر بافت پوششی بالاخص در ناحیه رأسی پرزها، کاهش ارتفاع و افزایش ضخامت پرزها و کاهش سطح پرزها می شود. نتایج مشخص کرد که ری پرفیوژن متعاقب ایسکمی به صورت وابسته به زمان باعث تخریب بافت پوششی پرزها، کاهش ارتفاع و افزایش عرض پرزها، کاهش پراکنش سلول های جامی در پرزها و افزایش آن در غدد روده-ای، کاهش سطح پرزها، اقزایش ضخامت طبقه زیرمخاطی و سروزی و همچنین تغییرات محرز در پراکنش مست سل ها و دگرانوله شدن آنها، پلاسما سل ها، نوتروفیل ها و ماکروفاژها می شود. مطالعات هیستولوژیک و استریولوژیک نشان داد که ری پرفیوژن باعث تغییرات در ساختار بافت لنفوئیدی ضمیمه لوله گوارش (گالت) می گردد. نتایج نشان داد که در هیچ یک از گروه ها طبقه عضلانی دچار تغییر مشخص و معنی داری نمی شود. مطالعات میکروسکوپیک مشخص نمود که اریتروپویتین می تواند به صورت وابسته به دوز و همچنین به صورت وابسته به زمان بسیاری از تغییرات ساختاری و هیستومورفومتریک ناشی از i/r که به نحوی در عملکرد بافت ژژنوم تأثیر گذار است را مهار نماید. با توجه به نتایج حاصله می توان گفت که استفاده از داروی اریتروپویتین قبل از برقراری ری پرفیوژن می تواند اثر محافظتی مناسبی در ساختار بافتی ژژنوم داشته باشد.