تفسیر عرفانی آیات حج درتفاسیر عرفانی قرون 7تا9 (مولفه ها و ویژگی ها)

پایان نامه
چکیده

فریضه حج به عنوان عبادتی جامع، کامل، تأثیرگذار و حیات بخش جایگاه ویژه ای در دین اسلام دارد و یکی از راه های تعالی روحی مسلمانان است. به همین جهت حکمت ها و اسرار فراوان و درخور توجهی دارد. این موضوع مورد توجه جدی تفاسیر عرفانی نیز قرار گرفته و نگاه معرفت گرایانه و باطن شناسانه آن ها را جلب کرده است که می توان از تاثیر گذارترین و مهمترین آن ها کشف الاسرار، عرایس البیان وتفسیر محیط الاعظم را نام برد. برخی از مولفان این تفاسیر همچون میبدی و روزبهان بقلی براساس رویکرد عرفان عملی و برخی دیگر مانند ابن عربی و آملی براساس رویکرد عرفان نظری بر این عقیده اند که آیات مربوط به حج، اقیانوس بیکرانی از معارف و مباحث عرفانی و اخلاقی است که با ژرف نگری و تأملات باطنی و معنوی می توان آن ها را به دست آورد. از آنجا که هر یک از شعائر و مناسک حج منزلی از منازل سیر و سلوک است با پیمودن و هموار نمودن بادیه های دشوار و پرفراز و نشیب نفسانی، مادی و وساوس شیطانی به کعبه قلب حقیقی که مظهر حق متعالی است دست یافت و سیر و سلوک از بادیه های باطنی و معراج روحانی را با سیر و سفر ظاهری پیوند زد و با ریاضت نفس سرکش در احرام حقیقی و رسیدن به معرفت حق در عرفات و شعور یافتنش در مشعر و هدی آن در منا و حلق بقایای نفس در مروه، در مقام ابراهیم به مقام خلّت نایل آمده و در طواف کعبه حق متعالی به فنا رسید و در قلّه‏های بلند توحید و مناره‏های پر فروغ ایمان به بقا دست یازید. نوشتار حاضر، درصدد تبیین رازو رموز عرفانی و معنوی آیات حج، از دیدگاه تفاسیر قرون هفت تا نه هجری می باشد که شامل تفسیر رشید الدین میبدی، روزبهان بقلی، ابن عربی و سید حیدر املی می باشد. کلیدواژه ها: بیت الله، شعائر، مناسک، قلب حقیقی، نفس، رشید الدین میبدی، روزبهان بقلی، ابن عربی، سید حیدر آملی.

منابع مشابه

رازهای عرفانی حج در تفسیرهای عرفانی قرآن‌

فریضه معنوی و شکوهمند حج، جایگاه ویژه‌ای در دین اسلام دارد و یکی از نشانه‌های تعالی روحی و اخلاقی مسلمانان است. حج عبادتی جامع، کامل، تأثیرگذار و حیات‌بخش است و به همین جهت حکمت‌ها و اسرار فراوان و درخور توجهی دارد.آیات قرآن، ضمن بیان ارجمندی و بایستگی این فریضه مهم، به ابعاد و زوایای مختلف آن پرداخته و فلسفه و رازهای آن را به شکل‌های گوناگون مطرح ساخته است. این انگاره، مورد توجه جدی تفاسی...

متن کامل

زاهد، صوفی، عارف،‌ولی (ویژگی ها و تمایزها) (بر اساس متون ادبی و عرفانی فارسی)

درباره وا‍ژگان و اصطلاحات موجود در متون تصوف و عرفان اسلامی با دو مشکل اساسی رو به رو هستیم. 1. کثرت و تنوع تعاریف ارائه شده از سوی عرفا و محققان،‌ به سبب اختلاف در درک و دریافت آنها از این اصطلاحات...

متن کامل

جوانمردی، مترادف ها و مؤلفه های آن در متون عرفانی

در متون عرفانی، جوانمردی و فتوّت مترادف با عارف و صوفی به کار رفته است و جوانمردی را ویژگی انسان عارف وانسان آینه گون دانسته اند که اسما و صفات الهی را نشان می دهد. این پژوهش درصدد یافتن سابقة این تفکر و برداشت و نیز یافتن معانی مؤلفه های جوانمردی در متون عرفانی است. از بررسی متون عرفانی به شیوة کتابخانه ای این نتیجه به دست آمد چنانکه اصول اعتقادی و بیشتر فروع رفتاری صوفیه، برگرفته از تعلیمات د...

متن کامل

جوانمردی، مترادف ها و مؤلفه های آن در متون عرفانی

در متون عرفانی، جوانمردی و فتوّت مترادف با عارف و صوفی به کار رفته است و جوانمردی را ویژگی انسان عارف وانسان آینه گون دانسته اند که اسما و صفات الهی را نشان می دهد. این پژوهش درصدد یافتن سابقة این تفکر و برداشت و نیز یافتن معانی مؤلفه های جوانمردی در متون عرفانی است. از بررسی متون عرفانی به شیوة کتابخانه ای این نتیجه به دست آمد چنانکه اصول اعتقادی و بیشتر فروع رفتاری صوفیه، برگرفته از تعلیمات د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ادیان و مذاهب - دانشکده مذاهب اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023