طراحی ایستگاه مترو با رویکرد پایداری اجتماعی

رویکرد انسانی در کنار توجه به مفهوم توسعه ی پایدار در معماری منجر به شکل گیری مفهوم پایداری اجتماعی شده است. در معنای پایداری اجتماعی، حفظ و ثبات مولفه های اجتماعی و فرهنگی جامعه هم پیوند با ابعاد زیست محیطی و اقتصادی مطرح است و به رفتارهای انسانی بستگی دارد که در درون فضا رخ می دهد. طراحی معماری می تواند در یافتن راه حلهایی برای تاثیر متقابل گروه های اجتماعی نقش ایفا کند. شهرها جایگاه اصلی فعالیت های انسانی هستند. برای پایداری در شهر باید به جنبه های اجتماعی نظیر ایجاد و حمایت از محیط های انسانی فعال و فضاهای زنده توجه شود. ایستگاه مترو به عنوان فضای عمومی شهری همواره پذیرای جمعیت انسانی بسیاری در روز است از اینرو نادیده گرفتن پتانسیل های تاثیرگذار در تعاملات اجتماعی مناسب می تواند این فضای شهری را به یک معضل شهری تبدیل نماید. در این راستا شناخت و تجزیه و تحلیل و شکل دهی به فضاهای مترو به عنوان فضای شهری پایدار نیازمند شناخت عوامل و فاکتورهای تاثیرگذار بر پایداری اجتماعی و شناخت پتانسیل های طراحی این گونه فضاهاست. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، سوابق موضوع در قالب تعریف توسعه ی پایدار، جایگاه پایداری اجتماعی در توسعه و نقش معماری در پایداری اجتماعی و معیارهای آن مورد بررسی قرارگرفته و تاثیر هر فاکتور و ارتباط آن با دیگر فاکتورها و راهکارهای دستیابی به هر یک تحلیل گردیده است. از مقایسه ی تطبیقی فاکتورها و راهکارهای ارائه شده و پتانسیل فضایی ایستگاه های مترو، معیارهایی منطبق با ویژگی های فضایی ایستگاه ها استخراج شده و در قالب پرسش نامه هایی از مردم به عنوان مخاطبان این فضاها مورد نظرسنجی قرارگرفته و نتایج با استفاده از نرم افزار spss تحلیل گردیده است. بر اساس نتایج، چگونگی تاثیر، اهمیت و اولویت فاکتورهای تاثیرگذار در معیارهای پایداری اجتماعی، در سه بخش کالبد، فعالیت و معنا مشخص شده و در نهایت راهکارهایی برای طرحی متناسب با فرهنگ و خواست و نیاز و پیش زمینه ی ذهنی استفاده کنندگان، ارائه گردیده است