تحلیل نقش کاداستر در توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی(نمونه موردی: قائم شهر)

هدف تحقیق حاضر، تحلیل نقش کاداستر در توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی قائم شهر می باشد که به دلیل قرابت بیشتر محله سمنادشت به معیارهای اسکان غیررسمی، این محله به عنوان نمونه موردی از میان محلات دارای اسکان غیررسمی در قائم شهر انتخاب گردید. از میان انواع کاداستر، کاداستر ملکی-حقوقی مورد تاکید ما در این تحقیق است. در این نوع از کاداستر مباحثی همچون تحدید حدود تصرفات اشخاص و حقوق متصرفان زمین به منظور تثبیت و تحکیم مالکیت مطرح است و این کاداستر می تواند برای تصرفات با منشاء قانونی بستری برای سند دار شدن زمین ها را فراهم آورد و بدین وسیله امنیت تصرف قانونی زمین را ارتقا دهد؛ بنابراین ارتباط کاداستر ملکی- حقوقی، با بعد قانونی امنیت تصرف است، لذا بررسی نوع رابطه و مقدار تاثیر امنیت تصرف قانونی بر متغیرهای وابسته تحقیق (انگیزه سرمایه گذاری خانوار دربخش مسکن و انگیزه مشارکت مردم در طرح های بهسازی) می تواند گویای تاثیر پیاده سازی و ایجاد کاداستر ملکی-حقوقی در سکونتگاه های غیررسمی بر متغیرهای فوق باشد. همچنین از آنجاییکه عمده تصرفات در سکونتگاه های غیررسمی قانونی نیست، لذا تاثیر ابعاد عرفی و ادراکی امنیت تصرف نیز بر متغیرهای وابسته تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی نقش کاداستر در تصمیم سازی و تصمیم گیری، از منابع کتابخانه ای و مصاحبه حضوری با مدیران و کارشناسان ذیربط در سطوح مختلف استفاده شد. روش "تری انگولیشن" اساس این مطالعه را تشکیل داده، بطوریکه از ابزارهای پیمایشی و توزیع پرسشنامه، مطالعات کتابخانه ای و نیز مصاحبه با صاحبنظران برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. در تحلیل کمی پرسشنامه ها از تکنیک های آماری همچون همبستگی و رگرسیون در بسته نرم افزاری spss استفاده شده که نتایج ذیل را به همراه داشت: با استفاده از آزمون همبستگی مشخص گردید که بین امنیت تصرف و انگیزه سرمایه گذاری در بخش مسکن و نیز انگیزه مشارکت مردم در طرح های بهسازی رابطه مستقیم وجود دارد و با استفاده از رگرسیون معلوم شد که امنیت تصرف عرفی و ادراکی تاثیر بیشتری نسبت به امنیت تصرف قانونی بر انگیزه سرمایه گذاری در بخش مسکن و نیز انگیزه مشارکت مردم در طرح های بهسازی را دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت در سکونتگاه های غیر رسمی علاوه بر ارتقاء بعد قانونی امنیت تصرف با ابزارهایی مانند پیاده سازی کاداستر ملکی-حقوقی و تثبیت مالکیت و سند دار نمودن تصرفات، باید به تقویت و افزایش ابعاد عرفی و ادراکی امنیت تصرف با اقداماتی همچون افزایش حس تعلق به محیط و ارتقاء کیفیت خدمات شهری، آموزشی و اجتماعی نیز اقدام نمود. از جمع بندی منابع کتابخانه ای و نیز مصاحبه های انجام شده با مدیران و کارشناسان به دست آمد که نادیده گرفتن سکونتگاه های غیررسمی و جلوگیری از اعطای مالکیت، روش برخورد و جلوگیری از گسترش این تجمعات نیست، چراکه آثار محلات غیررسمی مثل فقر و فساد و سایر نابسامانی های اجتماعی، بر روی شهر تاثیر مستقیم دارد. از طرفی اعطای مالکیت در این سکونتگاه ها نباید به نحوی باشد که موجب ترغیب ساکنان به فروش زمین و در نتیجه موجب انتقال این سکونتگاه ها به مکان دیگری از شهر بشود. واژه های کلیدی: سکونتگاه غیررسمی، توانمندسازی، کاداستر، امنیت تصرف.