بررسی مقایسه ای اثر نانوذرات اکسید روی (zno)، ذرات توده ای zno و یون +2 zn بر برخی صفات آناتومیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کلزا (.brassica napus l)

پیشرفت روز افزون نانو فن آوری در سال های اخیر منجر به افزایش نگرانی ها در مورد آزادسازی نانوذرات (nps) به محیط زیست و اثرات مضر آنها بر روی موجودات زنده شده است. مطالعات اندکی سمیت nps را بر روی گیاهان بررسی نموده اند که تمرکز آنها عمدتاَ بر روی مراحل اولیه رشد و نمو گیاه بوده است. اغلب این مطالعات اثرات مقایسه ای nps، ذرات توده ای (bps) و فرم یونی فلز مربوطه را بررسی نکرده اند. علاوه بر این، مطالعات پیشین دامنه محدودی از غلظت های تیمارهای اخیر را مورد بررسی قرار داده اند. مطالعه حاضر، اثرات درازمدت دامنه گستردهای از غلظت های نانوذرات اکسید روی (zno nps)، zno bps و فرم یونی zn را بر روی گیاه کلزا (brassica napus) به طور مقایسه ای مورد بررسی قرار داده است. در مطالعه حاضر، متغیرهای مختلف مرتبط با جوانه زنی، رشد، ریخت شناسی، ترکیبات بیوشیمیایی، آنزیم های آنتی اکسیدان، تغذیه معدنی، آناتومی و فراساختار گیاه پس از دو ماه تیمار در سیستم رشد هیدروپونیک با بستر کشت پرلیت مورد بررسی قرار گرفته است. در مجموع از نتایج به دست آمده می توان اینگونه نتیجه گیری نمود که به دلیل تشکیل توده توسط nps در محیط های آبکی یا به دلیل جذب آنها بر روی سطح جامد به واسطه انرژی سطحی زیاد، این ذرات نمی توانند سمّیت زیادی را بر روی گیاه ایجاد نمایند. سمیت nps در غلظت های زیاد ممکن است تا حدودی به واسطه اثرات سمی zn آزاد شده (احتمالاً با القاء ترشحات ریشه) یا به واسطه برهمکنش های فیزیکی ذرات zno با ریشه ها (به عنوان مثال با تشکیل توده بر روی سطح ریشه و القاء ناهنجاری های ساختاری و عملکردی) باشد.