بررسی سبک‎ شناسانه غزلیات طالب آملی (با رویکرد صورت‎ گرایی) و تأملی بر اثرپذیری غزلیات صائب از او

فرمالیسم روسی از مکاتب نقد ادبی است که به بررسی ادبیات از دیدگاه زبان‎شناسی می‎پردازد. به اعتقاد فرمالیست‎ها یک اثر هنری با توجه به تمهیداتی که در استعمال زبان و طرز بیان خویش به کار می‎‎برد از دیگر آثار متمایز می‎شود. فرمالیست‎ها برای آنکه نشان دهند تمهیدات ادبی چگونه نتایج زیباشناسانه به بار می‎آورند و به متن ادبیت می‎بخشند به ارائه نظریاتی چون آشنایی‎زدایی، برجسته‎سازی، هنجارگریزی، قاعده‎افزایی، وجه غالب پرداختند. از شاعران برجسته ‎و تأثیر‎گذار سبک هندی طالب آملی است که به دلایلی چون سپری‎کردن بخش زیادی از عمرش در هند و دور بودن از فضای فرهنگی ایران، حسادت حاسدان و عوامل سیاسی و فرهنگی در ایران گمنام باقی‎ مانده است. با بررسی غزلیات طالب از منظر مولفه‎های صورت‎گرایی دریافتیم که هنجارگریزی معنایی و واژگانی بسامد بالاتری نسبت به دیگر انواع هنجارگریزی دارد. و وجه غالب شعریش در کنار استعاره‎ها و ترکیبات تازه و هم‎چنین سادگی و پیچیده نبودن کلام؛ مضمون غم و اندوه است. وزن بیشتر غزلیات طالب جویباری است. طالب از آرایه‎های ‎لفظی که از انواع تکرار محسوب می‎شوند به نحو قابل ‎توجهی استفاده نموده است. با تأمل بر اثرپذیری صائب تبریزی از غزلیات طالب آملی متوجه شدیم که وی در غزلیات خود از وزن و ردیف غزل طالب بیشتر بهره گرفته و تأثیرش در حوزه ترکیبات بسیار محدود است. این پایان‎نامه در فصول مختلف به بررسی غزلیات طالب آملی از دیدگاه سبک‎شناسی صورت‎گرا پرداخته است. کمیت و کیفیت استفاده طالب از مولفه‎های صورت‎گرایی و نقل الگوی مسلط (موتیف) تصویری و واژگانی در اشعار طالب و تأمل بر اثر‎پذیری غزلیات صائب تبریزی از غزلیات طالب از اهداف این پایان‎نامه است.