طراحی مدل مدیریت کاربری اراضی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک چندهدفه با رویکرد کاهش سیل خیزی (حوضه مورد مطالعه: حوضه بالادست سد طالقان)

ازعوامل موثردر ایجادسیلاب در سطح حوضه های آبریز می توان به کاربری های غلط وغیر اصولی ویا بهره برداری بیشتراز قابلیت اراضی استناد کرد. یکی از راهکارهای مدیریتی سیلاب استفاده از کاربری های مناسب برای هر قسمت از حوضه آبریز می باشد. برنامه ریزی وتصمیم گیری برای انتخاب یک کاربری بهینه به منظورمدیریت سیلاب با وجود اهداف وپارامترهای مختلف کار دشواری است. لذا استفاده از ابزاری قدرتمند در زمینه مدیریت وارئه وتحلیل داده های مکانی همانند سیستم اطلاعات جغرافیاییgisدرحل اینگونه مسائل بسیار مفید است با وجود این، بسیاری از روش ها وتوابع استاندارد امروزی gisدر حل بعضی از مسائل پیچیده مکانی ناتوان می باشند؛ لذا استفاده از الگوریتم های هوشمنداز جمله الگوریتم ژنتیک می¬تواند ما را در حل این گونه مسائل تصمیم گیری مکانی کمک کند. هدف از این پژوهش طراحی یک مدل بهینه سازی کاربری اراضی،مبتنی بر الگوریتم بهینه سازی nsga-ii به منظور تولید الگوهای مناسب کاربری اراضی باهدف کاهش سیل خیزی در بسترgisوسپس پیاده سازی این مدل در حوضه آبریز بالادست سد طالقان می باشد. از عوامل بسیار موثر درایجاد رواناب وبه تبع آن سیلاب، نوع کاربری اراضی می باشد .برای بررسی نقش کاربری اراضی می توان از پارامترشماره منحنی (cn)استفاده کرد. نتایج نهایی مدل به صورت چندین الگوی بهینه که دارای ارزش کاربردی یکسان می باشندارائه می گرددکه براساس شرایط موجوددر منطقه موردمطالعه ونظر کارشناسی، الگوی بهینه قابل انتخاب واجرایی خواهد بود. عملکردمدل به گونه ای است که سیلخیزی در منطقه تا حد قابل قبولی کاهش یابد و سطح منفعت اقتصادی الگوهارا بالا ببرداین در حالی است که دشواری تغییر کاربری ها پایین باشد. نتایج این بررسی نشان داد برآورد میزان cn منطقه در شرایط کاربری فعلی، برای مناطق منتخب در فضای جستجو، 83 می باشد؛ این در حالی است که در الگوهای خروجی مدل کمترین مقدار cn حدود 5/74 می باشد که این به معنای کاهش حدود 11 درصدی مقدار cn وکاهش 25 درصدی ارتفاع رواناب در این الگو نسبت به شرایط فعلی در قسمت های مدنظر می باشد. همچنین رشد سطح منفعت اقتصادی در این الگوی آمایش سرزمین 19/52 درصدی بوده است.