بررسی تأثیر سیستم های تغذیه ای شیمیایی و زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا پاییزه

به منظور بررسی تأثیر کودهای بیولوژیک نیتروکسین و بارور-2 و کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پاییزه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به صورت مزرعه ای در سال زراعی 1392در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان واقع در جنوب خرم آباد به اجرا درآمد. سه عامل مورد بررسی در این آزمایش شامل: کود زیستی نیتروکسین و کود زیستی بارور-2 در دو سطح مصرف و عدم مصرف و کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل در سه سطح 0 ، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار به صورت فاکتوریل در کرت ها قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استفاده از کودهای زیستی نیتروکسین و بارور- 2 به همراه مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل بر صفات شاخص برداشت و تعداد دانه در خورجین و کودهای زیستی نیتروکسین و بارور- 2 به همراه مصرف 200 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل بر عملکرد روغن اثر معنی-داری داشت و باعث افزایش این صفات شد. اما ترکیب عدم مصرف کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور-2 و مصرف 200 کیلوگرم کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل بر ارتفاع بوته و تعداد خورجین در شاخه اصلی و ترکیب عدم مصرف کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور-2 و مصرف 100 کیلوگرم کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل برتعداد شاخه فرعی باعث افزایش این صفات شد. همچنین کود زیستی نیتروکسین به همراه مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل بر صفات عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه باعث افزایش این صفات شد. بیشترین ماده خشک کل (9420 کیلو گرم در هکتار) در تیمار ترکیبی مصرف نیتروکسین به همراه مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل، بیشترین عملکرد دانه ( 1506 کیلو گرم در هکتار) در تیمار ترکیبی مصرف نیتروکسین به همراه مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل، بیشترین شاخص برداشت (35/17درصد) در تیمار مصرف بارور-2، توأم با مصرف نیتروکسین و مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل و بیشترین درصد روغن (74/45 درصد) در تیمار مصرف نیتروکسین به تنهایی به دست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که افزایش کودهای شیمیایی چندان مناسب نیست. از طرفی صرف کودهای زیستی به تنهایی شاید نتواند نیاز غذایی گیاه را تأمین کند، در مقابل کاربرد کود زیستی نیتروکسین به همراه مقادیر کمتر کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل سبب بهبود عملکرد کلزا گردیده است. بنابراین با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی کودهای شیمیایی، به کارگیری سیستم های تغضیه ای تلفیقی ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست می-تواند راهگشای تضمین و ثبات عملکرد در کشاورزی پایدار باشد. با توجه به نتایج کسب شده بهترین تیمار در این تحقیق، مصرف کود زیستی نیتروکسین به همراه مصرف 100کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل بود، که در بیشتر صفات به صورت ترکیبی بهترین نتیجه را نشان دادند.