تأثیر بیان تصویری شاهنامه ی فردوسی بر نگاره های شاهنامه های بایسنقری و تهماسبی

بررسی تطبیقی تذهیب آثار ادبی دوره تیموری و صفوی (شاهنامه بایسنقری و شاهنامه شاه تهماسبی)

نقوش تزیینی از اواخر قرن هفتم ه.ق. توسط نگارگران ایرانی به شکل متفاوتی در کتب‌ ادبی مصور به کار رفت. این شیوه جدید تذهیب طی قرن نهم ه.ق. تحت تأثیر تیموریان به تدریج فراگیر شد. تذهیب به کار رفته در مهمترین نسخ ادبی قرن نهم و دهم شاهنامه‌ بایسنقری و شاه‌تهماسب نیز نشانگر پیوندهای هنر کتاب‌آرایی میان دو دوره است و وجوه ممیزه آنها زمینه خوبی برای مطالعه ایجاد می‌کند. در این پژوهش با استفاده از مناب...

نگاره های شاهنامه طهماسبی

بیان تصویری در شاهنامه فردوسی و نقد نمود آن در شاهنامه بایسنقری

چکیده شاهنامه فردوسی به عنوان یکی از کتاب هایی که بیش از هر کتاب دیگری، در طول تاریخ هنر نقّاشی ایران، تصویرسازی شده است، از جایگاه ارزنده ای از نظر تعامل و ارتباط میان ادبیّات و نقّاشی برخوردار است. این اثر گرانقدر، نوعی رساله فرهنگی، هنری و ادبی است که با پاسداشت و انتقال مفاهیمی چون نیکی و داد و دهش؛ اخلاق و انسانیّت، آزادی و وطن دوستی را در خلال داستان ها و تصاویر بی بدیلش، به مخاطب عرضه می...

بررسی زمان و مکان در نگاره های شاهنامه بایسنقری، با رویکرد پدیدارشناسانه

در این پژوهش، مبنای مطالعه نگاره‌های شاهنامه بایسنقری (۸۳۳ه‌ق) بر دو مؤلفه اساسی زمان و مکان است. به‌طوری که با بررسی شیوه بازنمایی و حضور این دو پدیدار هم‌زاد و درهم‌تنیده در این نگاره‌ها، راهی به جهانِ آن‌ها گشوده شود؛ همان جهانی که در آگاهی و ادراک شخص هنرمند، و سپس مخاطب، پدیدار می‌شود، نه جهانی فی‌نفسه و در خود. به همین سبب در این‌جا رویکرد پدیدارشناسانه، که اساسش بر کارکردهای آگاهی است، به...

بررسی تصویر زن در شاهنامه بایسنقری و شاهنامه تهماسبی

شاهنامه فردوسی، نامورنامه ای پرافتخار از نقش آفرینی زنان و مردانی است که به دست توانای حکیم طوس، به صورت اشعاری بی نظیر خلق شده است. حضور زن در شاهنامه فردوسی از جایگاه ویژه و برجسته ای برخوردار می باشد و در همین راستا، هنرمندان در نگاره های متعلق به این شاهکار عظیم و پر افتخار، نظر خاص خود را به زن مبذول داشته و نگاره هایی را به حضور زنان اختصاص داده اند. این رساله با رویکردی ادبی و زیبایی ش...

بررسی نمادهای تصویری «فَرّ» (با تأکید بر نگاره های شاهنامه)

نقش­مایه­های نگاشته شده در نگاره­های شاهنامه، از سویی در پیوند با نظام نشانه های متنی است و از سوی دیگر از تبار نظام نشانه­های تصویری. نمونه­ای از این نظام دوگانة تصویری- متنی، در مفهوم مینوی فَرّ و نقش­مایه­های تصویری آن بچشم می­خورد. در نظام متنی، فرّة کیانی نشان دهندة مشروعیّت شاه است. در پژوهش­های انجام شده دربارة فرّ، پژوهش گران عموماً به توصیف مفهوم فَرّ و چگونگی کاربرد آن در شاهنامه و متون کهن پ...