تاثیر جوامع حاشیه ای بر جمعیت فیتوپلانکتونی سواحل جنوب غربی دریای خزر (استان گیلان)

ساختار جمعیت فیتوپلانکتون ها در نواحی ساحلی نتیجه عوامل محیطی مثل مواد غذایی، نور، چرا، دما و شوری است. دریای خزر پیکره آبی محصور در خشکی است که در منطقه معتدله واقع شده است. این اکوسیستم تحت تاثیر آب هایی است که به آن وارد می شوند. به منظور بررسی اثر جوامع ساحلی بر روی ساختار جمعیت فیتوپلانکتون های ساحلی، شش ایستگاه در امتداد ساحل دریای خزر در استان گیلان از لحاظ وجود فعالیت های مختلف انسانی انتخاب شد. نمونه برداری بصورت ماهانه در دو فصل تابستان وپاییز 1391 (تیرماه تا آذر ماه) انجام شد. در هر ایستگاه از فیتوپلانکتون ها به دو صورت کمی و کیفی نمونه تهیه شد. درجه حرارت آب در زمان نمونه برداری در هر ایستگاه و غلظت نیترات، فسفات و سیلیکات در هر بار نمونه برداری در آزمایشگاه اندازه گیری شد. میانگین غلظت نیترات، فسفات و سیلیکات به ترتیب 38/0±57/0، 03/0±11/0 و 3/0±87/0 میلی گرم بر لیتر بود. غلظت نیترات و فسفات اختلاف معنی داری در ایستگاه ها نشان نداد. ولی در غلظت سیلیکات اختلاف معنی دار بین ایستگاه مصب سفیدرود با ایستگاه چابکسر مشاهده شد. دیاتومه ها هم از لحاظ ترکیب گونه ای و هم فراوانی گروه غالب (83% فراوانی کل و 29% ترکیب گونه ای) و سیانوفیت ها (8/7% فراوانی کل و 28% ترکیب گونه ای) دومین گروه مهم در ساختار جمعیت فیتوپلانکتونی را شامل شدند. دیگر گروه ها به ترتیب پیروفیت ( 7/5% فراوانی کل و 19% ترکیب گونه ای)، کلروفیت (3/1% فراوانی کل و 19% ترکیب گونه ای)، اوگلنوفیت (1/1% فراوانی کل و 1% ترکیب گونه ای) و کریسوفیت (24/0% فراوانی کل و 1% ترکیب گونه ای) بودند. تراکم فیتوپلانکتون در مدت مطالعه 103± 102×2 سلول بر میلی لیتر محاسبه شد. شاخص شانون با میانگین کل 77/0±2 اختلاف معنی دار بین ایستگاه دهکده ساحلی با ایستگاه های چابکسر و تالش نشان داد. در تراکم فیتوپلانکتون های ایستگاه ها اختلاف معنی دار دیده نشد. ساختار جمعیت فیتوپلانکتونی در منطقه مورد مطالعه نسبت به مطالعات پیشین تغییرات زیادی را نشان داد و متغیرهای فیزیکوشیمیایی و زیستی در ایستگاه های مختلف تقریبا متفاوت بود و تحت تاثیر فعالیت های جامعه ساحلی قرار داشتند.