ابزارهای انسجام در کتاب های درسی زبان انگلیسی دبیرستان های ایران

چکیده ابزارهای انسجام در کتاب های درسی زبان انگلیسی دبیرستان های ایران لیلا برهلیا کتاب های درسی یکی از منابع اصلی آموزش زبان در کشورهایی است که در آنها انگلیسی به عنوان زبان خارجی به حساب می آید. برنامه درسی انگلیسی در نظام آموزش رسمی ایران متن-محور است و این موضوع اهمیت ساختار متن را آشکارتر می سازد. هدف تحقیق حاضر بررسی استفاده از ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی در کتاب های درسی زبان خارجی در مقطع دوره دوم دبیرستان و پیش دانشگاهی در ایران می باشد. بدین منظور، بخش خواندن این کتاب ها از نظر توزیع ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی و همچنین زیرمجموعه های این ابزارها تحلیل گردید. نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که از حیث استفاده از زیرمجموعه های ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی تفاوت معناداری بین این کتاب ها وجود ندارد (p > .05). با در نظر گرفتن نتایج آزمون تی مستقل، نشان داده شد که به لحاظ فراوانی ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی در کتاب های انگلیسی مقاطع اول، دوم و سوم تفاوت معنا داری وجود دارد (p < .05). اگرچه، در کتاب انگلیسی پیش دانشگاهی هیچگونه تفاوت معناداری از نظر فراوانی ابزارهای انسجام دستوری و واژگانی یافت نشد (p > .05). همچنین، یافته ها نشان داد در هریک از کتاب های انگلیسی مقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی جایگزینی دارای بیشترین فراوانی و ارجاع دارای کمترین فراوانی می باشد. به علاوه، نتایج تحلیل واریانس یک طرفه روشن ساخت: الف) تفاوت معناداری بین فراوانی زیرمجموعه های ابزار انسجام دستوری در کتاب انگلیسی (1) در مقطع دبیرستان و کتاب انگلیسی پیش دانشگاهی وجود ندارد (p > .05)، ب) تفاوت معناداری بین فراوانی زیرمجموعه های ابزار انسجام دستوری در کتاب های انگلیسی (2) و (3) در مقطع دبیرستان وجود دارد (p < .05). سرانجام، نتایج آزمون مجذور کای نشان داد که تفاوت معناداری بین کتب بررسی شده از لحاظ استفاده از زیر مجموعه های ابزار انسجام واژگانی وجود ندارد (p > .05). یافته های این تحقیق می تواند برای نویسندگان کتب درسی، پدیدآورندگان مواد آموزشی و نیز مدرسان زبان انگلیسی که کتاب های درسی برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است، مفید باشد. کلمات کلیدی: کتاب درسی انگلیسی به عنوان زبان خارجی؛ انسجام؛ ابزارهای انسجام؛ انسجام دستوری؛ انسجام واژگانی