بررسی بن مایه (موتیف) های شعری ادونیس

از میان منتقدان و شاعران نوگرای ادبیات معاصر عربی که در حال حاضر در قید حیات است و شهرتی بس جهانی دارد، علی احمد سعید اسبر معروف به ادونیس است. ادونیس در سال 1930 میلادی در روستای قصابین شهر لاذقیه در سوریه به دنیا آمد و پس از گذراندن چند سال از عمر خود در زادگاهش، آن جا را برای همیشه ترک گفت و رحل اقامت خویش را در لبنان افکند. وی به دلیل گرایش های متفاوتی که به مکتب های مختلف (رئالیسم، رمانتیسم، سمبولیسم و سوررئالیسم) دارد و هم چنین به دلیل گرایش به فلسفه و تصوف، اشعارش بس پیچیده و مبهم و تأویل پذیر، و فهم آن برای مخاطب مشکل است. ادونیس اساس شعر خود را بر ستون های مشخصی بنا نهاده است؛ به همین اساس و پایه ی شعر، یا به بیانی دیگر به تکیه ی اصلی آن، موتیف (بن مایه) می گویند. از جمله بن مایه های اصلی شعر ادونیس که در جای جای آن بازتاب دارد، اسطوره پردازی و الگوگریزی است که به طور آشکار در اشعارش، نمود پیدا کرده است؛ از دیگر بن مایه های بارز شعر این شاعر زبردست، پیچیدگی و ابهام ناشی از گرایش فلسفی، عرفانی و صوفیانه ی وی است که تحت تأثیر فلسفه ی غرب به ویژه فلسفه ی نیچه و هاید گر و عرفان نفرّی قرار گرفته است.