مطالعه تعامل چند رقم گندم در برابر قارچ graminearum fusarium عامل پوسیدگی ریشه

قارچ fusarium graminearum یکی از مهمترین بیمارگرها در گندم است که باعث بلایت بذر، پوسیدگی ریشه، فوزاریوز خوشه (fhb) یا همان scab می شود. با توجه به این که در سال های اخیر استفاده وسیع از مواد شیمیایی در کشاورزی به منظور کنترل بیماری های گیاهی خطرات زیست محیطی زیادی را در پی داشت پیدا نمودن روشی جایگزین جهت مقابله با بیماری ها از جمله این بیماری امری ضروری به نظر می رسد. امروزه پیشرفت های گسترده در علم بیولوژی مولکولی فهم بشر را از تعاملات میان گیاه - بیمارگر، ژن های دخیل در مقاومت و مسیرهای سیگنال دهی منتهی به مقاومت بهبود بخشیده است. این یافته ها می تواند راهکار ژنتیکی مناسب و کارامدی را به منظور افزایش مقاومت گیاهان به بیمارگرها پیش روی محققین قرار دهد. در این میان ژن های مقاومت بیشترین توجه را به خود جلب کردند که می توان از آن ها در راستای تولید گیاهان تراریخت مقاوم به عوامل تنش زا استفاده کرد. این پژوهش با هدف غربالگری چند رقم گندم کشور در تعامل با قارچ fusarium graminearum و بررسی نقش چند ژن مرتبط با بیماریزایی در مقابل آن در رقم با مقاومت بالاتر انجام شده است. بدین منظور رقم گنبد به عنوان ژنوتیپ مقاوم و رقم بولگاریا به عنوان ژنوتیپ حساس انتحاب شدند. بررسی الگوی بیان ژن هایpr1، chitinase،pr5 ، proxidase، npr1 وpr12 از جمله مهم ترین ژن های دخیل در مقاومت به بیمارگرها در گیاهان مختلف، مطالعه شدند. ریشه گیاهچه های گندم چها ر روزه با سوسپانسیون اسپور قارچ f. graminearum تیمار و نمونه برداری در ساعات مختلف پس از آلودگی انجام شد. پس از استخراج rna و ساخت dna مکمل (cdna)، بیان ژن ها با استفاده از تکنیک quantitative real time pcr (qpcr) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نرخ بیان تمامی ژن های مورد بررسی در رقم مقاوم گنبد نسبت به رقم حساس بولگاریا پس از مایه زنی افزایش بیشتری داشت. نتایج حاکی از نقش فعال ژن های فوق در مقاومت گیاه گندم در برابر قارچ f. graminearum است.