تصمیم گیری هوشمند نرم

تصمیم گیری جوهره مدیریت و از مهمترین و اساسی ترین کارکردهای مدیریتی است که هیچ کارکرد دیگری را نمی توان با آن برابر دانست. از زمان مطرح شدن دانش مدیریت به عنوان یک علم، همواره از سوی صاحب نظران این عرصه، کارکردها و وظایف مختلفی به عنوان وظایف اصلی و اساسی مدیران مطرح شده که فارغ از نقاط تشابه و افتراق، هیچ محققی تا به آن اندازه که تصمیم گیری را مهم و موثر شمرده، برای موضوعات دیگر اهمیت قائل نشده است. ادبیات موضوع گسترده و تعداد انتشارات مربوط به تصمیم گیری و حوزه های مرتبط بدان از گذشته تا به امروز خود به نوعی بیانگر میزان اهمیت تصمیم گیری بویژه در عصر حاضر می باشد. بسیاری از محققان و متفکران حوزه تصمیم گیری معتقدند که فرآیندهای تصمیم گیری در دنیای امروز بسیار پیچیده تر و مبهم تر از گذشته گردیده اند. اینان اساساً علت این پیچیدگی ها را ناشی از سربار اطلاعات اضافی، نوسانات بیشتر و همچنین عدم قطعیت بالاتر در محیط های تصمیم گیری امروزی می دانند. لذا تصمیم گیری های کارا و کارآمد در عصر حاضر نیازمند ابزارها و تکنیک هایی است که توانایی مواجهه و مقابله با این پیچیدگی ها و عدم قطعیت ها را داشته باشند. تکنیک های هوش محاسباتی و محاسبات نرم از مهمترین و کارآمدترین روش های موجود در زمینه تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها در سیستم های پیچیده و مبهم، با دقت مطلوب می باشند. نتایج حاصله از مقالات منتشره در حوزه های مرتبط با تصمیم گیری نشانگر آنست که بکارگیری این گونه از روش ها در سال های اخیر موجب پیشرفت های قابل توجهی در زمینه بهبود تصمیمات اتخاذی و افزایش بهره وری و سودآوری گردیده اند. هدف اساسی از انجام این رساله نیز به کارگیری ترکیبی از سیستم های هوشمند به انضمام منطق و روش های فازی و محاسبات نرم به منظور ارائه یک روش جدید و کارای تصمیم گیری می باشد. در روش پیشنهادی سعی شده تا مفاهیم پایه ای و مزایای منحصربه فرد ابزارهای مذکور به فرآیندهای کلاسیک تصمیم گیری عقلایی و منطقی اضافه گردند تا بدین وسیله بتوان یک فرآیند هوشمند و نرم برای مسائل پیچیده طراحی نمود. بدین منظور، در مرحله اول از روش تصمیم گیری پیشنهادی، سیستم های مورد مطالعه توسط ابزارهای هوشمند نرم پیشنهادی، متامدل بندی می گردند تا ساختارها و روابط پیچیده و مبهم حاکم بر آنها به صورت همزمان مشخص و استخراج گردند. سپس تابع مطلوبیت تصمیم گیرندگان توسط روش پیشنهادی بر اساس تابع سود و همچنین تابع ریسک برآوردشده از نتایج مرحله اول، برای تصمیمات اتخاذی تعیین می گردد. در انتها نیز تصمیم نهایی به عنوان تصمیمی با بالاترین سطح مطلوبیت ازطریق ماکزیمم سازی تابع مطلوبیت بدست می آید. نتایج علمی و عملی حاصله از بکارگیری روش پیشنهادی در مسائل تصمیم گیری واقعی و شبیه سازی شده همچون مسائل مدیریت موجودی و مدیریت مالی بیانگر کارآمدی و کارایی روش تصمیم گیری پیشنهادی بویژه در سیستم های غیرقطعی پیچیده می باشد.