بررسی حوزه معنایی عقل در نهج البلاغه
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده نرگس یاوریان
- استاد راهنما محمود میرزایی الحسینی حسین فلاحی اصل
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1393
چکیده
پی بردن به معنای دقیق کلمات به راحتی امکان پذیر نیست، چرا که کلمات در جملات متعدد، معنای متفاوتی به خود می گیرند و نمی توان تمامی واژگان یک حوزه معنایی را به طور قاطع مشخص نمود، چرا که بسیاری از کلمات در یک یا چند صفت باهم اشتراک دارند و نکته همین جاست که کار اندکی دشوار می شود. در این پایان نامه سعی شده است با تکیه بر کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه و با بهره گیری از سایر کتب حدیثی و روایی هم چنین تفاسیر آیات قرآن به بررسی واژگآن هم معنا در حوزه معنایی عقل با تیکه بر روش معناشناسی بپردازیم. در تحلیل معناشناختی واژگان، ترادف معنایی لُبّ با عقل مشخص شد. درنتیجه دیدیم که نُهیه و حجر و حلم دقیقاً به معنای عقل نیستند بلکه نُهیه به دلیل بازدارنده بودن از بدی ها و زشتی ها، حجر به علت دارا بودن معنای منع و بازداشتن و حلم به سبب معنای بردباری و خویشتن دارای که از لوازم دارا بودن عقل است، این گونه نام گذاری شده اند.
منابع مشابه
حوزه معنایی «ولایت» در قرآن و نهج البلاغه
معنىشناسى واژه "ولایت" در قرآن و نهجالبلاغه با تأکید بر جنبههاى اجتماعى و کشف معناى اساسى آن است. نویسنده، نخست به دستهبندى انسانها در قرآن اشاره کرده و براساس تقسیم انسانها به "اولیاءاللَّه" و "اولیاء الشیطان" و رابطه "هدایت و ضلالت" با "اطاعت و تبعیّت"، دو انتخاب و دو گونه عمل را در قرآن ذکر کرده و راه شیطان را، راه ضلالت و راه پیروانِ دستورات الهى را، راه هدایت بشر شمرده و به رابطه "اطاعت" ب...
متن کاملکارکردهای «عقل» در نهج البلاغه
در نهجالبلاغه مردم به تعقل دعوت شدهاند و نقشها و کارکردهایی برای عقل ترسیم شده است، اما این موارد به صراحت بیان نشده و در فحوای کلام امام علی(ع) قرار دارند. کارکردهای عقل در نهجالبلاغه بر دو نوع است؛ یکی نظری که باعث ارتقای سطح معرفتی انسان میشود و دیگری عملی که باعث رشد جامعه خواهد شد. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی به استخراج کارکردهای عقل و نظام بخشیدن به آنها در چهار محور میپردازد...
متن کاملتحلیل معنایی درجات تقوا در نهج البلاغه
واژه تقوا در نهج البلاغه پس از قرآن، از جمله واژههای کلیدی است که میتواند نقش تعیین کنندهای در سازندگی انسان داشته باشد. از ویژگی های مهم واژه تقوا در طرح معنایی، طرح شبکههای معنایی آن است که در هر متن با تحلیل زبانشناسی آن شبکهها میتوان به افقهای تازهای در لایههای معنایی تقوا رسید. مقایسه میان مختصات معناشناختی قرآن و نهجالبلاغه پنجرههای جدیدتری را بر روی پژوهشگران باز میکند. در ا...
متن کاملآثار بهکارگیری عقل در نهج البلاغه
واژه «عقل» و مشتقات آن در نهج البلاغه در موارد متعدد به کار رفته است. امام علی(ع) بسیار به بهرهگیری از عقل و تعقل در امور مختلف توصیه میکند. هرچند امام در صدد ارائه آثار به کار گیری عقل نبوده است، اما از بررسی موارد استعمال این واژه و مشتقاتش، میتوان به آثار آن از دیدگاه امام علی(ع) پی برد. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی، به استخراج آثار مثبت به کار گیری عقل میپردازد و این آثار ...
متن کاملبررسی حوزه های معنایی ایمان و کفر در نهج البلاغه
در این رساله برآنیم تا به بخشی از معناشناسی که به دست آوردن حوز? معنایی دو واژ? مهم در نهج البلاغه بپردازیم؛ ایمان و کفر. ابتدا برای هر دو واژه هال? معنایی تشکیل داده و واژگان مرتبت با واژ? مورد نظر را فرض گرفته. تمام واژگان را به صورت گزاره های کلید واژه ای و همچنین گزاره های مفهومی در نهج البلاغه جستجو کرده و سپس بصورت مفهومی طبقه بندی کرده و عبارات و گزاره های مورد نظر را تحلیل می کنیم. در...
بررسی معناشناختی واژگان متفرد حوزه معنایی طبیعت در بافت کلامی نهج البلاغه
در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یکبار به کاررفته است، ازاین رو میتوان آنها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزهی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف، نمیتواند در محور همنشینی کلام، جایگزین واژهی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023