اثر حذف یارانه های انرژی بر کاهش انتشار آلاینده های زیست محیطی

طی نیم قرن اخیر، تخریب محیط زیست همراه با رشد فزاینده تولیدات صنعتی در کشورهای توسعه یافته، منجر به افزایش آگاهی های عمومی و عکس العمل در مقابل آثار سوء فعالیت های اقتصادی مخرب محیط زیست بوده است؛ بدین منظور معرفی مفهوم توسعه پایدار، رشد اقتصادی با تاکید بر حفظ و کیفیت محیط زیست مورد توجه قرار گرفت. از اینرو، یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار در هر کشور چگونگی تعامل بخش انرژی، محیط زیست و اقتصاد است و توسعه پایدار رویکرد نوین جهان متمدن را حرکت از «محیط زیستی اقتصادی» به سوی «اقتصادی زیست محیطی» می داند. با وجود این که مصرف انرژی شاخص منحصر به فرد تولید ثروت و رشد اقتصادی نیست، اما به عنوان یکی از شاخص های رشداقتصادی به کار می رود. آمار و اطلاعات موجود در مورد مصرف انرژی و رشد اقتصادی ایران حاکی از آن است که بین مصرف انرژی و میزان تولید ملی ارتباط وجود دارد. افزایش در مصرف انرژی به عنوان یکی از بخش های انرژی کل، سطح تولید را افزایش می دهد. این موضوع در قالب تابع تولید که ارتباط فنی میان سطح تولید با هر یک از نهاده ها را مشخص می کند، قابل بررسی است. از دیگر سو، اقتصاددانان طی دو دهه اخیر با یک سئوال اساسی مواجه بوده اند و آن این است که رشداقتصادی حاصل شده از منظر مصرف انرژی تاچه اندازه بر کیفیت محیط زیست تأثیر خواهد داشت؟ امروزه تامین انرژی از اساسی ترین پیش نیازهای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها به شمار می رود. از دیگر سو، اثرات توسعه پایدار بخش انرژی نیز در بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی نقش بسزایی دارد زیرا بخش انرژی علی رغم ایفای نقش اساسی در فرایند توسعه اقتصادی موجب نشر آلاینده های مختلف زیست محیطی نیز می شود که از جمله مهمترین آنها آلودگی هوا در اثر انتشار و نشت گازهای آلاینده ناشی از احتراق سوخت های فسیلی است. این مساله در کشورهای درحال توسعه همراه با تسریع در روند توسعه صنعتی، افزایش جمعیت، توسعه شهرها، استفاده نامناسب از سیستم ها و دستگاه های صنعتی و ... شکل جدی تری به خود گرفته است و اگر همزمان با تلاش این جوامع برای نیل به هدف رشد و توسعه، به محیط زیست توجه نشود، هزینه های ناشی از صدمات وارد شده به محیط زیست، خسارت جبران ناپذیری را ایجاد می نماید؛ به نحوی که توسعه پایدار را با مخاطره جدی مواجه می سازد. در این تحقیق به اهمیت موضوع هدفمند کردن یارانه ها و نقش آن در کاهش انتشار گازهای آلاینده اشاره شده و این سوال مطرح شده که آیا هدفمند کردن یارانه ها بر کاهش انتشار آلایندههای زیست محیطی تاثیر مثبت و معناداری داشته استبدین منظور آثار افزایش قیمت ها،ادبیات نظری یارانه ها و تاریخچه هدفمندکردن یارانه ها در ایران و سایر کشورها مورد بررسی قرار گرفته است. آزمون اثر حذف یارانه های انرژی بر کاهش انتشار آلاینده های زیست محیطی با استفاده از الگوی رویکرد خودرگرسیونی با وقفه¬های توزیعی(ardl) انجام شده است و نتیجه حاصل از آن نشان می دهد کاهش یارانه های انرژی به معنی افزایش قیمت حامل های انرژی باعث کاهش آلودگی خواهد شد. از آنجایی که بین مصرف انرژی و انتشار آلاینده های زیست محیطی ارتباط مستقیم وجود دارد پیشنهاداتی برای مصرف بهینه انرژی از جمله واقعی نمودن قیمت حامل های انرژی، تکامل تکنولوژی¬ها و فنون پیشرفته و ...ارائه شده است.. auto regressive distributed lag method (ardl).