رقابت استاجلوها و تکلّوها از زمان شاه تهماسب اول تا شاه عباس اول

دو طایفه تکلّو و استاجلو از مهمترین طوایف قزلباشی بودند که بنیان نظامی دولت صفویان را تشکیل می دادند. این دو طایفه جزو اولین طوایفی بودند که با همه افرادشان به شاه اسماعیل اول پیوستند و در تشکیل دولت صفوی نقش مهمی را ایفا نمودند. آنها علاوه بر نقشی که در تشکیل دولت صفویه داشتند، حضوری موثر در مسائل مختلف به ویژه مسائل سیاسی ـ نظامی دولت صفویه تا زمان شاه عباس اول داشتند به گونه ای که بررسی تاریخ صفویه بدون پرداختن به فعالیت های این دو طایفه ناقص خواهد بود. اگر چه در یک چشم انداز کلی عملکرد این دو طایفه در راستای تقویت موقعیت دولت صفوی قابل تبیین است لیکن توجه به منافع قبیله ایی و در مواردی حتی فردی و ورود به جریان های ناهماهنگ با حاکمیت صفویان، موقعیت آنها را تضعیف کرد به گونه ای که با قدرت یابی شاه عباس اول و سیاست های کلان او در کاهش موقعیت قزلباشان، این دو طایفه در معرض قتل عام ها و تسویه حساب ها قرار گرفتند و به تدریج از صحنه سیاسی ـ نظامی صفویه کنار زده شدند. نظر به اهمیت موضوع عملکرد این دو طایفه در دولت صفویه، این پژوهش با هدف بررسی عملکرد آنها از تشکیل دولت صفویه تا پادشاهی شاه عباس اول تدوین شده و در پی پاسخگویی به این سئوالی اساسی است که : تکلوها و استاجلوها چه نقشی در ساختار سیاسی ـ نظامی دولت صفویه داشته اند؟ یافته های پژوهش که به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای بدست آمده، ضمن تبیین عملکرد این دو طایفه در اولین سده عمر دولت صفوی مسائل مختلفی از فعالیت ها و مواضع این دو طایفه را در دوره صفویه عرضه می نماید.