تحلیل ادبی نگاره های محمود فرشچیان بر دیوان حافظ

پایان نامه
چکیده

نگارگری ایرانی هنری برگرفته از مفاهیمی چون تعالی روح، رسیدن به عالم معنا و جاودانگی است که در سراسر دنیا به هنری با نگرشی حقیقت گرا مشهور شده است. نگارگری و نقاشی ایرانی ریشه در ادبیات کلاسیک ایران دارد. از آنجا که پشتوانه¬¬های ادبی سرشار از معنا و مفهوم است، نگارگری ایرانی نیز نسبت ذاتی با معنا پیدا کرده، زبان و فرم خود را نیز از معنا گرفته است. نگارگر ایرانی تصویرساز معانی و مفاهیمی است که از منابع غنی ادبی دریافته است. بنابراین برای دست یابی به حقیقت این معنا، نیاز به مطالعه¬¬ی پشتوانه¬¬های ادبی است. با این وصف، در تحلیل مضمون و عناصر بصری نگاره¬ها، تأثیرپذیری آنها از منبع سرشار ادبیات نادیده گرفته شده است. محمود فرشچیان، نگارگر ایرانی، در آفرینش آثار ماندگار خود به بسیاری از ویژگی¬های نقاشی و رمز پردازی¬های نهفته در آن که برگرفته از ادبیات و عرفان است، توجّه داشته است. برای درک مفاهیم و باورهای پنهانی در این نقاشی¬ها، مطالعه¬ی ادبیات فارسی به ویژه اشعار حافظ ضروری است. تحلیل ادبی نگاره¬های فرشچیان بر دیوان حافظ، قابلیت¬های تصویری متن ادبی را آشکار می¬نماید. از سوی دیگر، بررسی منابع سرشار ادبی به ویژه دیوان حافظ در این پژوهش، به درک معنای اصیل نگاره¬ها کمک شایانی می¬کند. شیوه¬ی کار در این پایان نامه توصیفی – تحلیلی است. از طریق جمع آوری داده¬ها و انطباق تصویری و معنایی نگاره با متن، میزان اثر پذیری نگاره از متن بررسی شده است. هدف اصلی این پژوهش نگاهی تحلیلی- ادبی به نگاره¬های محمود فرشچیان است.

منابع مشابه

جایگاه ادبیات فارسی در مجموعه آثار استاد محمود فرشچیان با تأکید بر نگارۀ «حافظ»

ادبیات فارسی از غنی ترین و تأثیرگذارترین مؤلفه های فرهنگی ایران و جهان بوده که شاهکار های آن همواره در شرق و غرب مورد ستایش بوده است. از دیرباز، نقاشی ایرانی با ادبیات فارسی دارای روابطی بنیادین و ریشه دار بوده است و هریک سبب غنای دیگری بوده است. مسئله یا پرسش اصلی این پژوهش این بوده که استاد محمود فرشچیان تا چه میزان از ادبیات فارسی بهره مند بوده است؟ همچنین هنرمند چرا و چگونه از ادبیات بهره م...

متن کامل

تحلیل بصری عنصر فرشته در آثار استاد محمود فرشچیان

عمدتاً دوران اسلامی با آثار روایی و داستان های مذهبی به فرشته - موجودی فرازمینی که رنگ و لعاب فراوان در ادوار تاریخی به خود گرفته است- شکلی ویژه بخشیده. سیر تحول تصویری فرشته در طول اعصار، لباس های ملونی به تن کرده است اما در دوران معاصر چه نقشی بازی کرده است؟ نگارگری ایرانی تقلید یا توصیف صرف از طبیعت نیست، بلکه نمایش خیا لانگیز، شاعرانه و نمادین میان انسان و طبیعت و عالم ملکوت است. ریشه و شالو...

متن کامل

تفسیر نگاره های دیوان حافظ (سام میرزا. تبریز) با تأکید بر هرمنوتیک متن محور ریکور

هرمنوتیک متن محور یکی از رویکردهای علم هرمنوتیک است که جهت تفسیر و فهم متن در مفهوم گستردۀ آن از جمله آثار هنری به کار می رود. یکی از پیچیدگی های اعمال چنین رویکردی در تفسیر آثار هنری، مسئلۀ بسط آن از نوشتار به تصویر است؛ مسئله ای که در استفاده از این رویکرد در تفسیرنگاره ها به دلیل ارتباط وسیع نوشتار و تصویر در آنها پیچیده تر می شود. هدف این جستار، بررسی امکان ارائۀ تفاسیری مبتنی بر روش تفسیر ...

متن کامل

بررسی و تحلیل موضوع و مضمون شیعی در نگاره‌های محمود فرشچیان

پس از سال‌ها غیبت موضوعات شیعی در نگارگری، محمود فرشچیان به‌عنوان یکی از سرحلقه‌های تحول در نگارگری معاصر تجربه‌ای نو را در مواجهه با موضوع و مضمون شیعی آزموده است. تا حد زیادی، تجربه وی متمایز از مکاتب گذشته نگارگری در بازنمایی موضوعات شیعی بوده و جدا از اقبال عمومی الهام‌بخش برخی از نگارگران معاصر نیز شده است. بررسی مشخصات رویکرد اتخاذشده توسط هنرمند در مواجهه با موضوع شیعی، چیستی مضامین و تج...

متن کامل

بررسی جامعه‌شناختی نگارۀ پناه (1356) اثر محمود فرشچیان

مطالعۀ جامعه‌شناختی در هنر امکانات جدید و ممتازی را برای برنامه‌ریزان اجتماعی و اعضای جامعۀ هنری فراهم می‌سازد. بررسی جامعه‌شناختی تجربۀ محمود فرشچیان در خلق نگاره‌های شیعی که بعضاً با اقبال عمومی مواجه شده، علاوه بر فهم معانی آثار، یافته‌هایی برای خودآگاهی جامعۀ هنری و برنامه‌ریزان اجتماعی خواهد داشت و به پرسش‌های مهمی پاسخ خواهد داد: چگونه یک اثر هنری خود را به‌عنوان یک پدیدۀ فراگیر اجتماعی مط...

متن کامل

شرح نولکشور بر دیوان حافظ ودریافت های هرمنوتیکی شارحان آن

یکی از تفسیر هایی که در شبه قاره بر دیوان حافظ نوشته شده، شرح چاپ سنگی"نولکشور" است، که توسط منشی نولکشور درسال (1289ق)فراهم آمده است. این شرح، گزیده ای از تاویل و تفسیر چند تن ازشارحان هندی می باشد که در حاشیه ی صفحات دیوان نوشته شده است. این شارحان مطابق ذوق و افق معرفتی خود، غزل ها را با تعابیر عرفانی تأویل کرده اند و شش غزل را  درارتباط با نعت پیامبر اکرم (ص) دانسته اند. در این نوشتار سعی ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023