بررسی سازگاری برخی توده ها و ارقام گل گاوزبان اروپایی(borago officinalis l.) در شرایط اقلیمی اهواز

شماره دانشجویی: 9127303 نام : معصومه نام خانوادگی: دریکوندی عنوان پایان نامه: بررسی سازگاری برخی توده ها و ارقام گل گاوزبان اروپایی در شرایط اقلیمی اهواز اساتید راهنما: دکتر محمد محمودی سورستانی و دکتر مهرانگیز چهرازی استاد مشاور: دکتر علی اشرف جعفری گرایش: گیاهان دارویی رشته: علوم باغبانی درجه تحصیلی: کارشناسی ارشد گروه: علوم باغبانی دانشکده: کشاورزی دانشگاه: شهید چمران اهواز تاریخ فارغ التحصیلی: 7/11/1393 کلید واژه: گل گاوزبان اروپایی، صفات فنولوژیکی، صفات مرفولوژیکی، گامالینولنیک اسید و آلفا لینولنیک اسید چکیده: گل گاوزبان اروپایی گیاهی یکساله، از خانواده بوراژیناسه می باشد. از بخش های هوایی و بذر این گیاه در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی استفاده می شود. قسمت عمده مورد استفاده گیاه دارویی گل گاوزبان اروپایی، بذر آن می باشد. میزان روغن بذور گاوزبان، بین 38-28 درصد متغیر می باشد. در بذور گاوزبان روغن مرغوبی وجود دارد که حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب از جمله گامالینولنیک اسید (28-18 درصد) (امگا 6) و آلفالینولنیک اسید (5-4 درصد) (امگا 3) می باشد. گامالینولنیک اسید (امگا 6) به عنوان یکی از اسیدهای چرب غیر اشباع نادر، دارای خواص دارویی فراوانی می باشد که مورد توجه گروه های تحقیقاتی دارویی و غذایی زیادی قرار گرفته است. به منظور ارزیابی عملکرد دانه و روغن برخی توده ها و ارقام گل گاوزبان اروپایی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شش توده و دو رقم اصلاح شده گل گاوزبان می باشد. در ابتدای رشد صفات فنولوژیکی (سبز شدن، ساقه دهی و گلدهی...) و همچنین صفات مرفولوژیکی در مرحله تمام گل (وزن تر و خشک برگ، ساقه، بوته و ...) و پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی (محتوای کلروفیل، نرخ تعرق، هدایت روزنه ای و ...) و عملکرد بیولوژیکی در پایان دوره رشد اندازه گیری شد. نتایج نشان داد توده ها و ارقام در تمام صفات در سطح احتمال 1 درصد معنی دار گردید. رقم اصلاح شده f1 زودتر از سایر توده ها و ارقام سبز شد و به علت استفاده بهینه از شرایط محیطی و اقلیمی از عملکرد بذر بیشتری برخوردار شد. این رقم ارتفاع، تعداد انشعابات ساقه، تعداد برگ، تعداد گل، تعداد بذر، وزن تر و خشک برگ، ساقه و بوته بیشتری داشت و بطور کلی از وزن هزار دانه بیشتری برخوردار شد. بیشترین مقدار روغن بذر (4/43 درصد) و همچنین گامالینولنیک اسید (25/15 درصد) نیز در رقم اصلاح شده f1 مشاهده شد. به طور کلی، به نظر می رسد رقم اصلاح شده f1 می تواند شرایط آب و هوایی اهواز را تحمل کند و برای افزایش کشت آن در خوزستان توصیه می شود.