ارزیابی کیفیت آموزش بازاریابی از دیدگاه استادان بازاریابی دانشگاه های شهر تهران

طبیعت ذاتی وجود رقابت و پویایی محیط بازاریابی همواره آن را دستخوش تغییر و تحول می کند. فقط یک اصل در آن همیشه بدون تغییر باقی می ماند و یک عامل کلیدی موفقیت محسوب می شود و آن اصل تعهد به کیفیت است. با مرور اولیه از وضعیت رشته های مرتبط با بازاریابی در آموزش عالی و بازارکار آن مشاهده می گردد که علم بازاریابی در کشورمان از فقدان کیفیت، پویایی و بهنگام سازی رنج می برد و ارتباط ارگانیک خود را با کسب و کارهای صنعتی و تجاری از دست داده است. هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش کلیدی است که از دیدگاه استادان بازاریابی، چگونه علم بازاریابی از طریق آموزش بازاریابی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ایران می تواند در خدمت حرفه بازاریابی قرار گیرد. پژوهش حاضر یک مطالعه اکتشافی است که با روش کیفی با رویکرد استقرایی انجام شده است. داده ها بوسیله مصاحبه عمیق با 19 نفر از استادان مدیریت و بازاریابی دانشگاه های تهران که سابقه فعالیت در بخش صنعت و تجارت را داشتند؛ جمع آوری گردید و ترکیبی از تکنیک تحلیل محتوا و تم برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. مرور مطالعات قبلی در دنیا نشان می دهد که بین آموزش های دانشگاهی و مهارت های مورد نیاز کسب و کارها در بازاریابی شکاف وجود دارد. بر این اساس دی ان ای جدید بازاریابی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات معرفی گردیده است. تحلیل داده های این پژوهش نیز نشان داد که اساتید مهارت فارغ التحصیلان بازاریابی برای ورود به بازارکار را کم ارزیابی کرده و وجود شکاف بین آموزش های دانشگاهی و نیازهای بازارکار را تائید می کنند. یافته ها حاکی از آن است که کیفیت آموزش رشته های مصوب در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با گرایش بازاریابی و مدیریت mba با گرایش بازاریابی در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد. اساتید به دلیل عدم پرورش متخصص بازاریابی با درصد فعلی دروس تخصصی (حدود 35درصد) مخالفت نموده و حداقل 60 درصد، دروس تخصصی بازاریابی را برای دوره های دکتری و کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با گرایش بازاریابی لازم دانسته اند. در مورد مدیریت mba با گرایش بازاریابی نیز، میان اساتید اتفاق نظری یافت نشد و در مورد هدف و جایگاه mba با گرایش بازاریابی ابهام وجود دارد. در واقع تمایز بین دوره mba با گرایش بازاریابی و کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با گرایش بازاریابی مشخص نیست. یافته دیگر، ضرورت ایجاد رشته بازاریابی با گرایش های مختلف به منظور پاسخگویی به نیازهای کسب و کارها را نشان می دهد. در اولویت بندی میان پنج گرایش مهم برای رشته بازاریابی بالاترین اولویت به گرایش بازاریابی خدمات و پس از آن به ترتیب کالاهای مصرفی، بازاریابی کسب و کار با کسب و کار، بازاریابی بین الملل و جهانی و تجارت و بازاریابی الکترونیکی داده شد. دی ان ای بازاریابی ایران با توجه به مهم ترین نیازها و مسائل بازارکار ایران از نظر اساتید، استخراج و پیشنهاد گردید. بهینه این است که در هنگام ایجاد رشته جدید بازاریابی و یا بازنگری رشته های مصوب فعلی، دی ان ای جدید بازاریابی در دنیا بعنوان یک الگوی بهینه مبنا قرار گیرد.