ارزیابی برخی شاخص های فیزیولوژیکی ژنوتیپ های مختلف یولاف زراعی (avena sativa) با تاریخ کاشت های متفاوت در اهواز

به منظور ارزیابی برخی شاخص¬های فیزیولوژیکی ژنوتیپ¬های مختلف یولاف زراعی (avena sativa) با تاریخ کاشت¬های متفاوت، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به مرحله¬ی اجرا درآمد. این طرح به صورت فاکتوریل بر پایه¬ی بلوک¬های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای مورد بررسی در این طرح شامل تاریخ کاشت (20آبان، 5آذر و 25آذر) و پنج ژنوتیپ مختلف یولاف زراعی (g1، g2، g3، g4 و g5) بودند. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل بررسی شاخص¬های فیزیولوژیکی، صفات مورفولوژیکی، صفات کیفی، عملکرد و اجزای عملکرد بودند. نمونه¬برداری¬ها در 5 مرحله ( اواخر پنجه¬زنی، اواسط ساقه رفتن، اواسط خمیری نرم، رسیدگی فیزیولوژیک و برداشت) صورت گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که در مرحله¬ی پنجه¬زنی بیشترین عملکرد وزن خشک (590/1 گرم بر متر مربع)، عملکرد وزن تر (2178 گرم بر متر مربع)، قندهای محلول (153/3 میلی¬گرم در هر گرم برگ)، شاخص سطح برگ (5) و عدد spad (54/93) از تاریخ کاشت اول و از ژنوتیپ¬های g3 و g4 به¬دست آمدند که اختلاف معنی¬داری با دیگر ژنوتیپ¬ها داشتند. در مرحله¬ی ساقه رفتن بیشترین سرعت رشد خالص (4/43 گرم بر متر مربع برگ در روز)، سرعت رشد محصول (19/42 گرم بر متر مربع در روز) و شاخص سطح برگ (6/5) مربوط به تاریخ کاشت اول بود که از ژنوتیپ¬های g1 و g3 به¬دست آمدند. در مرحله¬ی خمیری نرم بیشترین میزان عدد spad 65/43، شاخص سطح برگ (8/63)، فتوسنتز (22/47 میکرو مول co2 بر متر مربع در ثانیه)، هدایت روزنه¬ای (0/93 سانتی¬متر در ثانیه)، سرعت رشد محصول (34/70 گرم بر متر مربع در روز)، سرعت رشد خالص (3/14 گرم بر متر مربع برگ در روز)، طول خوشه (54/43 سانتی¬متر)، ارتفاع بوته (164/5 سانتی¬متر)، قندهای محلول (57/05 میلی-گرم در هر گرم برگ)، عملکرد وزن تر (11330 گرم بر متر مربع) و عملکرد وزن خشک (2582 گرم بر متر مربع) از تاریخ کاشت اول و از ژنوتیپ¬های g3، g4 و g1 به¬دست آمدند. در مرحله¬ی رسیدگی فیزیولوژیک بیشترین سرعت رشد خالص (0/95 گرم بر متر مربع برگ در روز) از تاریخ کاشت اول و ژنوتیپ g1 به¬دست آمد و در مرحله¬ی برداشت بیشترین وزن هزار دانه (38/47 گرم)، عملکرد بیولوژیک (2704 گرم بر متر مربع)، عملکرد دانه (948497 گرم بر متر مربع) و شاخص برداشت (33/56 درصد) از تاریخ کاشت اول و از ژنوتیپ¬های g3 و g4 به¬دست آمدند. در مجموع نتایج نشان داد که ژنوتیپ¬های g3و g4 در تاریخ کاشت اول (20 آبان) به واسطه¬ای برخورداری از شرایط دمایی مناسب و مطلوب بودن طول دوره¬ی رویشی و زایشی، توانسته¬اند عملکرد بهتری را در این تاریخ کاشت نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر داشته باشند ضمن اینکه از شاخص¬های فیزیولوژیکی و زراعی برتری نسبت به سایر ژنوتیپ¬ها برخوردار بودند.