ارزیابی تاثیر ترکیب و توزیع فضایی لکه های سبز شهری بر آلودگی هوا، مطالعه موردی شهر مشهد

امروزه آلودگی هوای شهری تبدیل به یک مشکل شدید محیط زیست جهانی شده است، که بر سلامتی و تندرستی انسان تأثیر گذاشته و منجر به بیماری های مزمن و مرگ زود رس می شود. فضای سبز شهری در زمره زیرساخت های اجتماعی است و یکی از امتیازات آن کاهش آلودگی هوا و از بین بردن اثرات نا مطلوب آلودگی ها می باشد. تا کنون مطالعه ای که به صورت کمی نقش ترکیب و توزیع فضایی فضاهای سبز را بر آلودگی هوا مشخص کند صورت نگرفته است؛ از آن جا که عملکرد واحد های طبیعی در داخل مناطق شهری بستگی به ترکیب و توزیع آن ها دارد. هدف این پژوهش بررسی نقش ترکیب و توزیع فضایی لکه های سبز شهری بر آلودگی هوا است. برای این منظور ابتدا نقشه پوشش اراضی شهر مشهد با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 8 مربوط به سال 2013 تهیه شد و سپس با استفاده از نرم افزار fragstats ترکیب و توزیع فضایی لکه های سبز این شهر به کمک هفت سنجه سیمای سرزمین pland,para, gyrate, enn, pd,area و contag تعیین شد. در ادامه با استفاده از داده های ایستگاه های زمینی پایش آلودگی هوا ، ارتباط میان آلاینده های, so_2 co, no, no_2, no_x و pm_2.5 با ترکیب و توزیع لکه های فضای سبز شهری مشخص شد. همچنین به منظور بررسی سنجش از دوری این مسئله، بین داده های ضخامت نوری هواویزهای سنجنده مودیس ماهواره ترا و سنجه های سیمای سرزمین تحلیل همبستگی انجام گرفت. نتایج نشان داد بین آلاینده های , so_2 co, no, no_2,no_x و pm_2.5 با ترکیب و توزیع فضایی لکه های فضای سبز شهری ارتباط معنی دار وجود دارد. همچنین بین داده های ضخامت نوری هواویزها و ترکیب و توزیع پوشش گیاهی در شهر مشهد ارتباط معنی دار مشاهده شد. در این مطالعه از نرم افزارهای erdas imagine 2014، fragstats4.1، envi4.8، arc gis 9.3 و spss20 استفاده شد