سیر تحول معماری داخلی و فرهنگ زندگی در عمارت های اعیانی دوره ی قاجار (کاخ ها و خانه های تهران)

پایان نامه
چکیده

خانه های اعیانی در دوره ی قاجار تغییرات بسیاری را، به ویژه در شهر تهران که دارالخلافه بود، پذیرا شدند. نقش غرب در تغییرات پیش آمده بسیار برجسته بوده و از جنبه-های مختلفی بر روی فرهنگ ایرانیانِ آن دوره تأثیر گذاشته است. اغلب مطالعات معماری، تغییرات کالبدی به وجود آمده را گزارش داده اند اما علل این تغییرات، فرآیند و چگونگی آن ها، به صورت دقیق، مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تغییرات رخ داده در معماری خانه بر اساس فرهنگ زندگی می باشد. فرضیه ی تحقیق بیانگر آن است که تغییرات روی داده در فرهنگ زندگی، تحت تأثیرِ غرب باعث ایجاد تغییراتی در معماری داخلی خانه شده است. البته این فرضیه با پیش-روی پژوهش، دقیق تر شده و تغییرات روی داده در معماری خانه را در دو دسته ی کالبدی و ساختاری قرار داده است. روش تحقیق، از نوع کیفی و به روش تفسیری - تاریخی می-باشد. جمع آوری داده ها از منابع دسته اول و گاه دسته دوم، شرح حال ها، تصاویر، مصاحبه ها و همچنین به صورت میدانی توسط حضور در برخی بناها صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که برخی تغییرات فرهنگیِ رو-ی داده شامل ایجاد نوعی زندگی نمایشی التقاطی، تغییر شیوه ی زندگی، سست شدن مرزهای زنانه و مردانه، بازتعریف زن در جامعه و خانواده، و تغییر ساختار خانواده می باشد. می بایست این موضوع نیز ملاحظه شود که بستری برای پذیرش این تأثیرات و تغییرات وجود داشته است و این موضوع از ابراز نارضایتی از وضع موجود و حسرت فرنگ در نوشته های آن دوره آشکار می باشد. تغییرات فرهنگی یاد شده بر روی معماری خانه های اعیانی در لایه-های مختلف تأثیر گذاشت؛ بدین ترتیب که ابتدا کالبد خانه در لایه های سست، تزئینات، به ویژه تزئینات نقاشی و مبلمان را تغییر داد و منجر به اضافه شدن برخی عناصر معماری الحاقی غربی گردید. سپس تغییرات در سطوح سخت تری صورت گرفت؛ تغییر چیدمان فضایی، مختصرشدن فضاها و شکل گیری فضاهایی با کارکرد مشخص از جمله تغییرات یاد شده بودند. مهم ترین بخش تغییرات، تغییر در ساختار خانه، در نتیجه ی تغییر شیوه ی زندگی، سست شدن مرزهای زنانه-مردانه و بازتعریف زن در جامعه و خانواده بوده است. چگونگی این تغییرات در کالبد و ساختار خانه به همراه تحولات در فرهنگ زندگی، که شامل شیوه ی زندگی و سلیقه ی زیباشناسی می باشد، در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است. نظریه ی تبیین شده در این رساله، در کاخ های سلطنتی و در خانه های اعیانی ییلاقی، درون حصار شهر و بیرون آن، با ساماندهی پیرامون حیاط یا درون باغ، تفسیر و بررسی شده است.

منابع مشابه

معماری و فرهنگ در خانه‌های اعیانی تهران در دوره قاجار

این پژوهش به بررسی نقش فرهنگ زندگی در شکل­‌گیری معماری خانه­‌های اعیانی تهران در دوره­ قاجار می‌پردازد. هم‌زمان با شناخت شیوه­ زندگی، ساختار خانواده و شرایط فرهنگی ـ اجتماعی زندگی ایرانیان آن دوره به دنبال دست‌یابی به پاسخ­‌هایی درباره­ی چگونگی روند خلق و تغییر فضاها است. ساختار خانواده و خانه‌های اعیانی دوران قاجار به تدریج بعد از اولین سفر ناصرالدین‌شاه به فرنگ (1290 ه.ق.) دچار تغییراتی شدند؛...

متن کامل

معماری و فرهنگ در خانه های اعیانی تهران در دوره قاجار

این پژوهش به بررسی نقش فرهنگ زندگی در شکل­ گیری معماری خانه­ های اعیانی تهران در دوره­ قاجار می پردازد. هم زمان با شناخت شیوه­ زندگی، ساختار خانواده و شرایط فرهنگی ـ اجتماعی زندگی ایرانیان آن دوره به دنبال دست یابی به پاسخ­ هایی درباره­ی چگونگی روند خلق و تغییر فضاها است. ساختار خانواده و خانه های اعیانی دوران قاجار به تدریج بعد از اولین سفر ناصرالدین شاه به فرنگ (1290 ه.ق.) دچار تغییراتی شدند؛...

متن کامل

بازتاب فرهنگ غرب درتحول سبک زندگی و معماری خانه های اواخر قاجار شهر همدان

 سبک زندگی، اصطلاحی است که در بطن خود، مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را م یپروراند، تأثیر عمیقی در الگوهای رفتاری و گرایش های ذهنی افراد جامعه داشته و تأثیر فراوانی در شک لگیری فضای سکونت دارد. این گفتمان مکا نگزینی و فضای سکونت در رابطه سبک زندگی به عنوان موضوعی جدید و قابل تأمل در چند دهه معاصر مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان در حوزه های مختلف علوم و م نجمله در ...

متن کامل

ارزیابی تحول زبان الگو در معماری مسکن بررسی موردی: خانه های دوره قاجار و مسکن معاصر در شهر زنجان

تنوع و تکثر الگو‌های سکونت معاصر و غفلت از الگوهای بومی، بازخوانی زبان‌الگوی خانه‌ ایرانی و همسازی آن با انگیزه‌ها و نیازهای ساکنان را ضروری ساخته است. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی تنش‌های رفتاری-مکانی در گونه‌های مسکن و رفع آنها از طریق بازنگری در سازمان فضایی و الگوهای مکان-رفتار است. پس از تعریف زبان‌الگو و عناصر ساختاری-معنایی آن، 20 نمونه از خانه‌های سنتی دوره قاجار و 20 نمونه از خانه‌های وی...

متن کامل

واکاوی معماری سنتی در دوره قاجار در عمارت دارالحکومه مفخم

معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023