تاثیر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ های تریتیکاله

به منظور بررسی اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ-های ¬تریتیکاله (triticosecal wittmack) آزمایشی در مزرعه¬ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93- 1392 طراحی و اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش خشکی (آبیاری مطلوب، تنش خشکی از مرحله¬ی گلدهی، تنش خشکی از مرحله¬ی شیری شدن و تنش خشکی از مرحلهی خمیری نرم)، به عنوان فاکتور اصلی و 5 ژنوتیپ تریتیکاله (رقم سناباد، رقم et 83-3، لاین شماره 20، لاین شماره 10 و لاین شماره 8) به عنوان فاکتور فرعی بودند که در قالب طرح استریپ پلات و در 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه (p ≤0.01) به مقدار 30 درصد شد. همچنین اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ و تیمارهای تنش خشکی نیز تاثیر معنی داری (p≤ 0.01) بر عملکرد دانه داشتند. اعمال تیمارهای تنش خشکی همچنین سبب کاهش معنی دار تعداد سنبله در واحد سطح (p≤ 0.01) شد به طوریکه تیمارهای تنش خشکی تعداد سنبله در واحد سطح را به میزان 34/8درصد کاهش داد. اثر متقابل ژنوتیپ و تنش خشکی برتعداد سنبله در واحد سطح و وزن هزار دانه معنی¬دار بود. وقتی تریتیکاله در شرایط تنش خشکی قرار گرفت، تعداددانه در سنبله به میزان 25/49 درصد و وزن هزار دانه به میزان 22/2درصد کاهش یافت. همچنین اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ و تنش خشکی بر شاخص برداشت معنی¬دار بود. نتایج این مطالعه نشان داد که دمای سایه انداز گیاهی شاخصی مناسب برای تشخیص مقاومت ژنوتیپ¬های تریتیکاله به تنش خشکی است. در نهایت، لاین¬های شماره¬ی 20 با عملکرد 6423 کیلوگرم در هکتار و لاین شماره 8 با عملکرد 6362 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ ها در شرایط خشکی در منطقه داراب بودند.