بازآفرینی میدان های شهری مبتنی بر سرمایه اجتماعی (نمونه موردی، مجموعه میدان خان یزد)

بازآفرینی شهری در بافت های فراموش شده . رویکردی برای توسعه درونزای شهری است و درحقیقت بکارگیری توان های بالقوه و بالفعل موجود.در برنامه ریزی های شهری، تلاش در جهت ایجاد تعادل در نحوه توزیع کیفی و کمی جمعیت، هماهنگی میان بنیا ن های زندگی اجتماعی و گریز از فقر شهری و در نهایت استفاده از مشارکت و پویش اجتماعی مردم است. اما تجارب داخلی نشان می دهند،بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و بازآفرینی شهری در کشور ما به رغم ضرور تهای گوناگون وتلا شهای بسیار به عمل آمده، هنوز در ابتدای راه است. و هنوزچالش ها و فرصت های فرا روی آن کاملاً شناخته نشده است. و راهبرد کارا و بهینه ای برای پیشبرد برنامه های بازآفرینی و بهسازی،نوسازی و بازآفرینی اتخاذ نشده است .(آیینی، 1388 ). آنچه دربرنامه های بازآفرینی بسیار مورد تاکید قرار گرفته، استفاده از ظرفیت های مشارکت مردم است. اما تجارب فراوانی که ازطراحی و اجرای پروژه های بازآفرینی شهری در ایران به دست آمده نشان می دهد در این زمینه موفقیت چندانی بدست نیامده است .در بازآفرینی شهری، توسعه شهری به مفهوم رشد کمی عناصر کالبدی شهر برای اسکان جمعیت و ارتقای کیفیت زندگی،در قالب طرح های توسعه شهری رخ خواهد داد. بازآفرینی به معنای تولید سازمان فضایی جدید منطبق بر شرایط تازه وویژگیهای نو است که همگی در ایجاد روابط شهری جدید ویا تعریف دوباره روابط شهری گذشته یا موجود، موثر هستند.(حناچی،1386) بازآفرینی شهری در بسیاری کشورهای توسعه یافته در پاسخ به مسائل مرتبط با فرسودگی و افت شهری، به عنوان یک روش یا رهیافت مداخله معرفی و اجرا شده است. این موضوع در کشور ما تحقق نیافته واگر هم محقق شده دارای کاستی وکمبودهای بسیاری است ازجمله بافت های مسئله دار که در این تحقیق به آن پرداخته شده بافت مجموعه میدان خان است .یک مجموعه کاملی که داری بناهای ارزشمندی است. که روزگاری قلب تپنده یزد بوده است .واکنون روزبه روز ازارزش هویتی وکالبدی آن کاسته می شود .دراین چنین بافت هایی سعی شده. مشارکت مردمی وذینفعان با مسوولان یادآوری شود واز دیگر تجربه های ارزشمند مانند احیائ بافت فهادان به عنوان الگو حضور مردم مد نظر قرار بگیرد وبا توجه به تحقیق های میدانی کالبد وساختار گذشته تا به حال را بررسی کرده .وراهکارهایی ارائه شده است .که تا حدودی می تواند ساختار بیمار گونه کالبد واقتصاد مجموعه بافت میدان خان یزد را بهبود ببخشد .ودر نهایت به نتیجه ای منجر شودکه اجتماع پذیری موفقی را دراین مجموعه داشته باشیم .مبانی نظری دربازآفرینی میدان خان یزدشامل تعریفی ازبازآفرینی وفرایند آن ،ماهیت واهداف بازآفرینی ،بررسی میدان خان وویژگیهای آن ،بررسی نظریه های مربوط به بارآفرینی ودرنهایت تعریفی از سرمایه اجتماعی ونقش شبکه تعاملات اجتماعی ونقش مشارکت مردم در بارآفرینی .دراین تحقیق مطالعات انجام شده ، بیشتر به صورت پیمایش (میدانی )بوده است .که می تواند راهگشایی باشد، برای حل معضل بافت مجموعه میدان خان یزد ودرنهایت بازآفرینی صورت بگیرد ،که زندگی روزمره را در این بافت ارزشمند، برقرارسازد.